Wat is liquid staking en hoe werkt het?

Wat is liquid staking?

Liquid staking is een vorm van staking waarbij je, in tegenstelling tot traditioneel staking, niet je tokens hoeft vast te zetten. Waar je bij traditioneel staking je crypto tijdelijk locked om het netwerk te beveiligen en daarvoor beloningen ontvangt, laat liquid staking je deze beloningen verdienen en daarnaast je tokens gebruiken in DeFi-toepassingen zoals lending, borrowing of yield farming.

Het werkt zo: je gebruikt een liquid staking-protocol om je tokens te staken, in plaats van ze naar een staking pool te sturen of je eigen node te runnen. Zo’n protocol stuurt je tokens naar een validator, maar geeft jou in ruil een liquid staking-token (LST) terug. Een liquid staking-token is een verhandelbare token die jouw gestakete positie vertegenwoordigt. Dit geeft jou de mogelijkheid om je crypto te blijven gebruiken in DeFi-toepassingen, wat zorgt voor flexibiliteit en efficiëntie binnen het crypto-ecosysteem.

Korte samenvatting

• Liquid staking maakt het mogelijk om beloningen te verdienen met staking, terwijl je tokens liquide blijven via verhandelbare liquid staking tokens (LST’s).

• Je ontvangt een LST (zoals stETH of rETH) die jouw gestakete crypto vertegenwoordigt en vrij gebruikt kan worden in DeFi-toepassingen zoals lending, trading of yield farming.

• LST’s zijn afhankelijk van het protocol of value-accrual tokens waarbij de waarde stijgt, of rebase tokens waarbij je saldo toeneemt.

• In tegenstelling tot traditioneel staking biedt liquid staking meer flexibiliteit, kapitaalefficiëntie en toegang tot DeFi, maar vereist het ook meer technische kennis en risicobewustzijn.

• Liquid staking brengt extra risico’s met zich mee, zoals smart contract-fouten, prijsafwijking (depeg), liquiditeitsproblemen en verlies van eigendom bij verkoop van de LST.

Hoe werkt liquid staking?

Liquid staking werkt net als traditioneel staken: om blockchains die gebruikmaken van het Proof of Stake consensus mechanisme te helpen met het valideren van transacties en de beveiliging. Echter, het pakt de traditionele beperkingen van staking aan, namelijk dat je jouw tokens moet vastzetten en tijdelijk niet kunt gebruiken. Dit doe je met liquid staking ook, maar je krijgt liquid staking tokens (LST's) terug. Dit is een token die de waarde van de 'echte' tokens vertegenwoordigt en gewoon gebruikt kan worden in andere DeFi-toepassingen zoals yield farming en lending. Dit geeft je de mogelijkheid om het maximale te halen uit je crypto door je cryptobezit te laten groeien.

Door de jaren heen zijn er verschillende liquid staking-protocollen ontwikkeld voor verschillende blockchains, zoals Ethereum, Solana, Polygon en BNB Chain. De protocollen zorgen ervoor dat gebruikers elk bedrag van een crypto kunnen staken en vergrendelen binnen het protocol. Het protocol zet vervolgens de tokens vast in een staking pool. In ruil voor de inzet krijg je 1:1 het bedrag terug in LST-tokens. Deze tokens worden aangemaakt nadat je het bedrag naar het protocol hebt gestuurd. Dit proces noemen we minting. De tokennaam bestaat vaak uit de tokennaam met iets ervoor, waardoor je ziet dat het om een LST-token gaat. Voorbeeld: Staked Ether (stETH) en Rocket Pool Ethereum (rETH).

Stake je bijvoorbeeld 1 ETH via Lido, dan krijg je 1 stETH hiervoor terug. Deze getokeniseerde token kun je vervolgens gebruiken binnen andere DeFi-toepassingen, zoals verhandelen. Maar houd er rekening mee dat LST-tokens een bewijs van eigendom zijn. Verkoop je de LST-tokens, dan verlies je ook het recht op je gestakete crypto. Dit betekent dat het recht overgaat naar de koper. Je kunt deze tokens dan niet meer unstaken.

Unstake je jouw crypto, dan krijg je na de wachttijd die er vaak is (vaak een aantal dagen tot een week) jouw originele tokens terug en lever je de LST-tokens in. De LST-tokens worden vervolgens burnt (uit circulatie gehaald).

Het proces van Liquid staking

Om te starten met liquid staking zijn er een aantal stappen die je moet doorlopen:

1. Versturen van tokens naar een liquid staking protocol:
   Je stuurt bijvoorbeeld 10 ETH naar een liquid staking-protocol zoals:

   • Lido

   • Rocket Pool

   • Frax ETH

   Dit soort platforms zijn bekende protocollen in de cryptosector en worden beschouwd als gebruiksvriendelijk. Je kunt je tokens versturen door je wallet te koppelen, zoals een Metamask-wallet.

2. Het protocol verdeelt de inzet over validators:
   Het protocol verspreidt je inzet over validators. Dit zijn nodes die het netwerk beveiligen, transacties valideren en nieuwe blokken toevoegen aan de blockchain. Goede protocollen verdelen de tokens over meerdere nodes om decentralisatie te stimuleren, evenals het risico op slashing te verkleinen.

3. Je ontvangt een LST:
   Het protocol mint de LST-tokens. In dit voorbeeld zou dat 10 stETH of 10 rETH kunnen zijn, afhankelijk van het protocol waarvan gebruik wordt gemaakt. Deze tokens zijn vervolgens vrij om te gebruiken zoals jij dat wilt.

4. Beloningen worden automatisch verwerkt:
   Je ontvangt vanaf nu beloningen, die afhankelijk van het protocol meestal dagelijks of een paar keer per week worden uitbetaald. De uitbetalingen worden op verschillende manieren gedaan, maar eigenlijk altijd in LST-tokens. Er zijn namelijk twee typen LST-tokens: value-accrual tokens en rebase tokens.

   • Value-accrual tokens (zoals stETH, rETH): de prijs per token stijgt naarmate je beloningen ontvangt. Je aantal tokens blijft gelijk, maar de waarde stijgt ten opzichte van ETH. Voorbeeld: je staket 1 ETH en krijgt 1 stETH. Na een jaar is die 1 stETH 1,04 ETH waard. Bij inwisseling ontvang je dus 1,04 ETH terug.

   • Rebase tokens (zoals stATOM op Cosmos): de hoeveelheid tokens in je wallet stijgt bij beloningen. Voorbeeld: je staket 100 ATOM en krijgt 100 stATOM. Na een jaar heb je 104 stATOM, die je kunt inwisselen voor 104 ATOM.

5. Vrij gebruik in DeFi:
   Je kunt de LST direct gebruiken na ontvangst. Het volgende zou je kunnen doen:

   • Verhandelen (instant exit)

   • Crypto lenen of uitlenen op leenplatformen zoals Aave

   • Toevoegen aan een liquidity pool om zo yield farm-inkomsten te verdienen, bijvoorbeeld op Uniswap

   • Restaken van LST-tokens om zo te compounden

Resultaat: terwijl jouw crypto netwerkbeveiliging levert en je beloningen verdient, blijft je kapitaal liquide en productief in andere protocollen.

Voorbeelden van Liquid Staking protocollen

Door de jaren heen zijn er verschillende liquid staking protocollen ontwikkeld voor verschillende netwerken. Hieronder staan een aantal bekende protocollen:

Verschil tussen Liquid Staking en traditioneel crypto staking

Liquid staking en crypto staking lijken op elkaar. Ze hebben beide hetzelfde doel: het verifiëren van transacties en het beveiligen van het netwerk in ruil voor beloningen. Toch zijn er voor gebruikers fundamentele verschillen. Hieronder lichten we de belangrijkste verschillen toe.

1. Liquiditeit: Bij traditioneel staking worden je tokens tijdelijk illiquide. Je kunt ze niet gebruiken, aangezien ze vastzitten in het validatorscontract. Wanneer je de crypto unstaked en hebt ontvangen, kun je jouw tokens weer gebruiken.

   Bij liquid staking blijven je tokens liquide doordat je in ruil een liquid staking-token (LST) ontvangt. Deze tokens kun je naar eigen inzicht gebruiken in andere DeFi-toepassingen.

2. Toegang tot DeFi: Traditioneel gestakete tokens kunnen niet worden gebruikt in DeFi zolang ze vergrendeld zijn. Dit beperkt hun inzet tot het puur verdienen van stakingbeloningen.

   Liquid staking maakt het mogelijk om jouw LST-tokens te gebruiken in andere toepassingen zoals borrowing, lending, restaking en yield farming.

3. Unstaking-periode: Bij traditioneel staking geldt er altijd een wachttijd als je jouw inzet wilt unstaken. Dit is de eerder genoemde unbonding-periode (die op sommige netwerken meer dan twee weken kan zijn). Tijdens deze periode ontvang je meestal geen beloningen, terwijl je ook geen toegang hebt tot je tokens.

   Met liquid staking kun je de unbonding-periode omzeilen door je LST te verkopen op DEX's. Hierdoor verlies je direct het eigendom op jouw gestakete tokens. Dit biedt veel meer flexibiliteit, zeker bij plotselinge koersbewegingen. Zo kun je LST-tokens inwisselen voor stablecoins zoals USDC.

4. Complexiteit: Traditioneel staking is over het algemeen eenvoudiger. Je kunt namelijk op veel CEX's staken, maar ook op DEX's waar je zelf een stakingpool kunt kiezen. Je hoeft geen interactie te hebben met smart contracts, wat het eenvoudiger en veiliger maakt.

   Liquid staking is complexer en vraagt om meer technische kennis: hoe je start, hoe DeFi werkt, het gebruik van externe wallets, smart contracts, waar je LST-tokens voor kunt gebruiken en hoe je beloningen ontvangt.

5. Beloningen ontvangen: Bij traditioneel staking ontvang je je beloningen meestal als extra tokens, rechtstreeks van het netwerk. Je saldo stijgt bijvoorbeeld elke paar dagen of weken.

   Bij liquid staking werken de meeste protocollen anders: je ontvangt geen extra tokens, maar je LST stijgt in waarde.
   Bijvoorbeeld: 1 stETH was eerst 1 ETH waard, maar na verloop van tijd kan het 1,05 ETH waard zijn.

   Bij rebasing-tokens (zoals mSOL) verandert juist het aantal tokens in je wallet.
   Bijvoorbeeld: je hebt na 1 jaar 1,05 mSOL in plaats van 1 mSOL.

6. Risico’s: Beide vormen van staking dragen slashing-risico: validators kunnen een deel van je inzet verliezen bij fout gedrag.

   Liquid staking voegt daar nog extra risico’s aan toe:

   • Smart contract-risico: bugs of hacks kunnen tot verlies leiden.
   • Prijsvolatiliteit: LST’s kunnen tijdelijk afwijken van de waarde van de originele asset (bijv. stETH < ETH).
   • Protocolrisico: bijvoorbeeld bij governance-fouten of exploits (fouten in het protocol).

Voordelen van Liquid Staking

1. Behouden van liquiditeit
   Je behoudt de liquiditeit, omdat je de LST-tokens kunt blijven gebruiken.

2. Kapitaalefficiëntie
   Je kunt de LST-tokens gebruiken om extra inkomsten te verdienen bovenop de inkomsten die je genereert met staking. Denk aan yield farming, crypto lending en restaking via EigenLayer.

3. Toegang tot bredere DeFi-ecosystemen
   Liquid staking-tokens worden vaak geaccepteerd als onderpand bij lendingplatforms, in liquidity pools of bij nieuwe DeFi-protocollen.

4. Snellere exit
   In plaats van een lange unbonding-periode kun je liquid staking-tokens direct verkopen op DEX's.

Risico’s van Liquid Staking

1. Smart contract-risico
   Liquid staking vertrouwt op complexe smart contracts. Bugs, hacks of verkeerde configuraties kunnen leiden tot verlies van fondsen.

2. Liquiditeitsrisico
   Tijdens grote koersbewegingen kunnen er liquiditeitsproblemen ontstaan, waardoor het moeilijk kan zijn om je LST snel en tegen een eerlijke prijs te verkopen.

3. Prijsafwijking (depeg)
   LST’s kunnen afwijken van de waarde van de onderliggende asset (bijv. stETH ↔ ETH). Tijdens crashes kunnen deze verschillen groot worden.

4. Validatorrisico (slashing)
   Als de validator die het protocol gebruikt slecht presteert of frauduleus handelt, kan een deel van je inzet worden geslashed (verloren gaan).

5. Regulatoire onzekerheid
   Autoriteiten kijken kritisch naar stakingdiensten. Liquid staking kan in sommige regio’s onder financiële wetgeving vallen.

Conclusie

Liquid staking is een innovatieve ontwikkeling binnen het Proof of Stake-ecosysteem. Het combineert de beloningen van traditioneel staken met de vrijheid van liquiditeit, waardoor gebruikers hun gestakete activa optimaal kunnen benutten binnen DeFi. Tegelijkertijd vereist het een goed begrip van de onderliggende risico’s en complexiteit, vooral bij het omgaan met LST’s en integraties zoals restaking. Voor wie actief is in het DeFi-landschap en bereid is zich te verdiepen in de technologie, biedt liquid staking een krachtig instrument om het rendement op crypto te maximaliseren.