Wat zijn gedecentraliseerde applicaties (DApps)?

1 jul 2025 | 6 min leestijd

Wat is een dApp?

Een dApp (decentralized application) is een applicatie die draait op een blockchain of gedistribueerd netwerk. Het betekent dat het programma niet op een centrale server staat, maar in leven wordt gehouden door een netwerk van computers op de blockchain (nodes). Er is dus geen eigenaar, niemand heeft volledige controle over de app.

Een dApp kan verschillende toepassingen hebben, maar het wordt voornamelijk gebruikt voor DeFi-applicaties, NFT's, games en beleggingsplatformen die draaien op een specifieke blockchain.

Korte samenvatting

dApps zijn gedecentraliseerde applicaties die draaien op blockchains met smart contracts.
Ze werken zonder centrale partij, waardoor gebruikers meer controle en privacy hebben.
Voorbeelden van dApps vind je in DeFi, NFT's, games en investeringsplatformen.
Ze draaien meestal op blockchains als Ethereum, Solana of Binance Smart Chain.
Voordelen zijn transparantie, autonomie en censuurbestendigheid, maar er zijn ook nadelen zoals schaalbaarheid en gebruiksvriendelijkheid.
De technologie achter dApps groeit snel, en kan in de toekomst een grote rol spelen in sectoren als finance, gaming en gezondheidszorg.

Wat is decentralisatie?

Voordat we dieper ingaan op dit onderwerp is het goed om te weten wat decentralisatie is. In een gecentraliseerd systeem worden beslissingen, data en macht eigenlijk altijd beheerd door 1 partij.

Voorbeeld Centralisatie: Neem bijvoorbeeld een bedrijf als Apple. De beslissingen over het ontwerp van nieuwe iPhones worden genomen door een kleine groep mensen binnen het bedrijf. Uiteindelijk ligt de eindbeslissing vaak bij de CEO of een ander persoon met een topfunctie. In dit geval is Apple een centrale entiteit: zij bepalen wat er gebeurt, en niet de gebruikers of klanten.

In een gedecentraliseerd systeem (waar de macht en besluitvorming juist wordt verdeeld over meerdere onafhankelijke deelnemers), is dit het tegenovergestelde. Hier hebben gebruikers meer invloed, en is er geen enkele partij die alles controleert. Binnen crypto gebeurt dit door onafhankelijke spelers (nodes) het netwerk te laten runnen. Er is dus niet 1 iemand, of 1 node die allesbepalend is. Besluiten of wijzigingen in het protocol worden alleen doorgevoerd als de meerderheid van de nodes het daarmee eens is. Als een meerderheid een aanpassing afwijst, dan gaat die verandering simpelweg niet door.

Voorbeeld Decentralisatie: Stel je voor Apple blokkeert jouw persoonlijke account zonder goede reden, dan kun jij als gebruiker proberen bezwaar te maken. Maar mocht dit niet lukken dan kun je niet zoveel doen. Alle macht ligt bij Apple. In een gedecentraliseerde applicatie wordt deze macht verdeeld over duizenden computers (nodes). In dit geval zou er dus niet één partij zijn die jouw account zou kunnen blokkeren, tenzij de meerderheid het hiermee eens is. Decentrale applicaties zijn dus zo gebouwd dat de meerderheid altijd bepaalt.

Dankzij blockchain technologie is het dus mogelijk om centrale autoriteit en volledige controle te verminderen. Het is mogelijk om volledige financiële producten te bouwen zonder dat er een centrale partij met teveel macht is. Elke node in het netwerk bewaart dan ook een identieke kopie van alle gegevens, en transacties worden gezamenlijk gevalideerd. Hierdoor ontstaat er een systeem zonder single point of failure, waarin niemand volledige controle heeft (een cruciaal fundament voor de werking van dApps).

Hoe werken dApps?

Alle dApps werken via smart contracts. Deze digitale en programmeerbare contracten worden automatisch uitgevoerd zodra er aan bepaalde voorwaarden wordt gedaan.

Bijvoorbeeld: Je wilt Ethereum verkopen en inplaats daarvan Solana kopen via een dApp, Zodra jij je Ethereum verstuurt naar het smart contract, controleert het systeem of het juiste bedrag is ontvangen. Is dat zo? Dan verstuurt het automatisch de afgesproken hoeveelheid Solana terug naar jouw wallet. Dit gebeurt allemaal zonder tussenkomst van een centrale partij of tussenpersoon. Alles gebeurt veilig, transparant en direct via de blockchain.

De nodes binnen het netwerk controleren gezamenlijk of aan de voorwaarden is voldaan, en voeren de actie vervolgens automatisch uit. Omdat de logica en data van de dApp verspreid zijn over het netwerk, blijft de applicatie in veel gevallen actief, zelfs als de oorspronkelijke ontwikkelaars stoppen of verdwijnen.

Op welke blockchains draaien dApps?

Niet elke blockchain is geschikt voor dApps. Om een dApp te kunnen draaien, moet de blockchain smart contracts (slimme contracten) ondersteunen. Zonder die smart contracts kun je eigenlijk geen echte functionaliteit inbouwen in een dApp.

De bekendste blockchain waar dApps op draaien is Ethereum (ETH). Die was er als één van de eersten en veel dApps zijn hierop gebouwd. Andere layer-2 oplossingen kunnen gebruik maken van de Ethereum Virtual Machine (EVM) om ook gebruik te maken van deze functionaliteit. Maar Ethereum heeft ook nadelen, zoals hoge transactiekosten en trage verwerkingstijden als het druk is. Daarom zijn er de laatste jaren steeds meer alternatieven bijgekomen die sneller en goedkoper zijn.

Wil je crypto's kopen waarvan de blockchain smart contracts ondersteunt? Dit zijn populaire blockchains:

Elke van deze blockchains heeft z’n eigen voor- en nadelen. Sommige zijn supersnel, andere leggen de focus op duurzaamheid of veiligheid. Als je een dApp wilt bouwen (of gebruiken), dan maakt het dus wel uit op welke chain die draait.

Voordelen van dApps

dApps brengen hebben meerdere voordelen:

Transparantie: Alle acties en transacties worden vastgelegd op een openbare blockchain, waardoor ze controleerbaar zijn door iedereen.
Autonomie: Gebruikers behouden volledige controle over hun gegevens en bezittingen, zonder afhankelijk te zijn van derde partijen. Jij bepaalt zelf.
Censuurbestendigheid: Omdat dApps draaien op gedistribueerde netwerken, is het moeilijk om ze te blokkeren of neer te halen. Er is dus geen centrale partij die je kan stoppen.
Innovatie: Veel dApps zijn open-source, waardoor ontwikkelaars elkaars werk kunnen kopieren, verbeteren en uitbreiden.
Gebruikersbeloningen: Sommige dApps belonen gebruikers voor hun bijdrage aan het netwerk.

Nadelen en uitdagingen van dApps

Natuurlijk zijn er ook nadelen van decentrale applicaties:

Schaalbaarheid: Als de blockchain waarop de dApp staat kampt met hoge transactiekosten of beperkte transactiesnelheden dan kunnen de dApps hier last van hebben.
Gebruikerservaring: dApps kunnen technisch complex zijn voor nieuwe gebruikers, vooral als interactie met wallets en gas fees vereist is. Je zult even moeten oefenen.
Beveiligingsrisico’s: Hoewel de blockchain veilig is, kunnen fouten in smart contracts leiden tot kwetsbaarheden. DApps zijn dus niet volledig immuun voor hacks.
Beperkte adoptie: Veel dApps bevinden zich nog in de experimentele fase. De markt is nog jong en er kan dus nogal wat fout gaan.

Toekomst van dApps

De technologie achter dApps ontwikkelt zich snel. Met de opkomst van schaaloplossingen zoals Layer 2-netwerken (bijvoorbeeld: Arbitrum, Optimism, Sonic), mooie interfaces, en cross-chain interoperabiliteit, wordt de drempel voor brede adoptie steeds lager. Grote sectoren zoals finance, gezondheidszorg, gaming en overheid hebben tegenwoordig steeds meer interesse in het potentieel van dApps. Wat de toekomst gaat brengen is dus nog onduidelijk, maar de uitvinding van smart contracts kan een flinke rol gaan spelen in de toekomst.

Conclusie

dApps zijn misschien nog vrij nieuw, maar ze laten nu al zien hoe de toekomst van het internet eruit zou kunnen zien: open, eerlijk en zonder tussenpersonen. In plaats van dat één partij alles bepaalt, draait alles op smart conrtacts en een netwerk van computers die samen beslissingen nemen. Of je nu handelt in crypto, een NFT koopt of meespeelt in een blockchain game, alles is mogelijk via dApps.

Natuurlijk is het systeem nog niet perfect. Gebruiksvriendelijkheid en schaalbaarheid kunnen nog verbeterd worden in sommige decentrale applicaties, maar steeds meer bedrijven en mensen staan er voor open. Dus wie weet: misschien gebruik jij over een paar jaar dagelijks dApps, zonder dat je het doorhebt.