Wat is een Staking Pool en hoe werkt het?

Wat is een Staking Pool?

Een staking pool is een groep cryptogebruikers die hun middelen bundelen om samen deel te nemen aan het stakingproces. Doordat deze gebruikers hun krachten bundelen vergroten ze de kans op geselecteerd te worden als validator voor nieuwe blokken. Mocht dit lukken dan ontvangen ze een beloning in de vorm van crypto.

Bij staking pools heb je meestal operators nodig die het geld gebruiken om te 'staken' op het netwerk zelf, en daarna de beloningen verdelen op basis van hoeveel iemand heeft bijgedragen. Maar daar houdt de overeenkomst tussen pools meestal wel op. Hoeveel controle zo'n operator heeft, hangt namelijk af van het platform. Op meer gecentraliseerde platforms is er vaak maar een partij die alles regelt, terwijl bij meer gedecentraliseerde platforms het juist geregeld wordt via bijvoorbeeld DAO's of smart contracts die alles automatisch uitvoeren.

Er zijn echt ontzettend veel staking pools op allerlei blockchains, maar het is goed om te weten dat alleen blockchains die werken met Proof-of-Stake (PoS) deze functie überhaupt ondersteunen. Alleen op PoS-netwerken, zoals Ethereum of Tezos, moet je je crypto vastzetten (staken), en dus kun je ook alleen daar gebruik maken van staking via een pool.

Korte Samenvatting

• Pooled staking is een manier waarop meerdere gebruikers hun crypto bundelen om samen te staken en beloningen te ontvangen, zonder zelf een validator te hoeven zijn.

• Het verlaagt de instapdrempel voor staking (geen technische kennis of grote hoeveelheid crypto nodig) en biedt een passieve inkomstenbron.

• Je kunt kiezen tussen verschillende soorten pools (openbaar of privé), en sommige bieden liquid staking tokens aan waarmee je actief kunt blijven in DeFi.

• Er zijn risico’s zoals lagere beloningen, platformkosten en afhankelijkheid van derde partijen (zoals operators of smart contracts).

• Beveiliging blijft een belangrijk aandachtspunt: slechte contractcode of hacks kunnen je inzet in gevaar brengen, kies dus altijd voor betrouwbare platforms.

Waarom Staking Pools bestaan

Openbare blockchains draaien volledig op een gedecentraliseerd systeem, waarbij duizenden computers over de hele wereld samenwerken om transacties te controleren. Om dat goed te laten werken, moeten die computers elkaar kunnen vertrouwen en samen beslissingen nemen (en dat gebeurt via een consensusmechanisme). Een van de populairste mechanismen op dit moment is Proof-of-Stake. Maar zo’n netwerk kan niet zonder staking.

Bij Proof-of-Stake moet je namelijk een bepaalde hoeveelheid crypto 'vastzetten' als onderpand om het netwerk veilig te houden. Mensen die dat doen, heten validators. Zij zorgen ervoor dat transacties goed verwerkt worden. Als beloning krijgen ze een vergoeding (tenzij ze zich misdragen), dan kunnen ze (een deel van) hun inzet kwijtraken. Dit noemen ze slashing.

Die beloningen kunnen behoorlijk interessant zijn, maar het probleem is dat je veel crypto nodig hebt om validator te worden. Zo moet je bij Ethereum bijvoorbeeld 32 ETH vastzetten als je zelf wilt staken, en dat heeft natuurlijk niet iedereen zomaar even over.

Gelukkig zijn er ook andere manieren om toch beloningen te verdienen met staking, zonder dat je meteen een enorm bedrag hoeft in te leggen. Een van de populairste opties is pooled staking.

Wat is Pooled Staking?

Heel simpel gezegd is pooled staking een manier waarop gebruikers hun krachten bundelen om samen mee te doen aan staking. In plaats van dat je in je eentje een grote hoeveelheid crypto moet vastzetten, stop je je inzet samen met anderen in een zogeheten staking pool. Op die manier kun je toch beloningen verdienen, en die worden verdeeld op basis van hoeveel jij hebt bijgedragen aan de pool. Hoe meer je inzet, hoe meer je terugkrijgt (zonder dat je er zelf iets voor hoeft te doen). Met andere woorden: pooled staking laat je passief inkomen verdienen (zonder dat je je zorgen hoeft te maken over transacties valideren of meer crypto vastzetten dan je eigenlijk zou willen).

Hoe kies je een staking pool?

Je weet nu wat een staking pool is, maar hoe kies je er eentje die bij jou past? Staking pools gebruiken verschillende strategieën om zoveel mogelijk rendement (en deelname) uit je investering te halen. Zo kan een pool inzetten op meerdere blockchains, gebruikmaken van verschillende staking-algoritmes, of andere niveaus van veiligheid aanbieden.

Hier zijn een paar dingen om rekening mee te houden als je een staking pool gaat kiezen:

Openbare of private staking pool

Allereerst moet je nadenken of je gebruik wilt maken van een openbare of een private staking pool. Een openbare staking pool is bijvoorbeeld een exchange of een onafhankelijke operator waar iedereen zich bij kan aansluiten. Een private pool daarentegen wordt vaak beheerd door besloten investeringsgroepen (soms alleen op uitnodiging). Zulke private pools kunnen hogere beloningen opleveren (maar brengen ook meer risico’s met zich mee). Een financiële kans die te mooi klinkt om waar te zijn, is dat vaak ook gewoon. De veiligheid van je geld hangt volledig af van hoe de staking pool in elkaar zit en (misschien nog belangrijker) wie de operator is.

Centralisatie

Als het gaat om controle, is het belangrijk om te weten waar je tokens worden opgeslagen en wie er toegang toe heeft als je een staking pool gebruikt. Stel, je gebruikt een gecentraliseerde exchange (DEX) voor pooled staking, dan moet je vaak hun eigen wallets gebruiken (custodial wallets). Dat is niet voor iedereen even gemakkelijk en kan meer risicovol zijn.

Daarbij komt kijken dat zelfs als je een platform gebruikt dat werkt met smart contracts, wil dat nog niet altijd zeggen dat het echt gedecentraliseerd is. Doe dus altijd je eigen onderzoek (DYOR) naar het team achter het platform en gebruik alleen betrouwbare aanbieders. Als er maar een centrale operator achter de pool zit, is het slim om je keuze nog eens te heroverwegen.

Liquid Tokens

Als de staking pool waar je aan deelneemt liquid tokens uitgeeft, is het belangrijk om goed te letten op hoe die tokens verdeeld en beheerd worden. Niet alle platforms doen dit, maar sommige geven gebruikers zogeheten liquid staking tokens (LSTs).

Wat houdt dat in? LST's zijn gekoppeld aan de waarde van de crypto die je hebt ingezet. Dus als je 1 ETH staket, krijg je een token terug dat gelijk staat aan 1 ETH (bijvoorbeeld 1 stETH of iets vergelijkbaars). Dat is handig als je actief wilt blijven in DeFi of andere blockchain-apps terwijl je aan het staken bent. Maar er zitten ook risico’s aan vast.

Bijvoorbeeld: als er ‘whales’ (grote spelers) in jouw staking pool zitten, kunnen zij een groot deel van de gestakete ETH in handen krijgen. Dat kan leiden tot censuur of het manipuleren van de waarde. En als de operator van de pool niet goed omgaat met het uitgeven van die tokens (bijvoorbeeld door er te veel van te maken), kan de waarde van de LST dalen. In dat geval zijn je tokens minder waard dan je oorspronkelijke inzet, en maak je dus verlies.

Beveiliging

Tot slot is er nog een belangrijk punt om goed over na te denken voordat je begint met pooled staking: de beveiliging. Bij de meeste staking pools moet je je crypto namelijk storten in een smart contract of bij een operator van een derde partij. De veiligheid hiervan verschilt per platform, maar gelukkig zijn er inmiddels ook veiligere alternatieven waarbij je je munten gewoon zelf kunt bewaren op je eigen hardware wallet.

Deze aanpak heet vaak een 'cold staking pool' (omdat je geen verbinding met het internet nodig hebt), en dat is een stuk veiliger dan andere soorten pools. Je hoeft dan geen vertrouwen te hebben in een custodial wallet van een centrale partij, en je hoeft je crypto ook niet op een online wallet te zetten. Dat is superveilig, maar er zit wel een keerzijde aan: de beloningen liggen meestal een stuk lager dan bij andere vormen van staking. Ookal is dit erg veilig, de meest gebruikte vorm gebruikt toch wel een hot wallet (een wallet die met het internet is verbonden).

Hoe werken staking pools?

Nu je weet welke soorten staking pools er zijn, is het tijd om te kijken hoe ze precies werken. In dit deel gaan we dieper in op zaken zoals kosten, lock-up periodes en het jaarlijkse rendement dat je kunt verwachten.

Kosten

Als je meedoet aan een staking pool, betaal je meestal een vergoeding aan de operator of het smart contract. Deze kosten dekken dingen zoals transactiekosten, onderhoud van de infrastructuur en natuurlijk de winst voor de operator. Hoeveel je precies betaalt, verschilt per platform, maar meestal ligt het tussen de 1-5%. Belangrijk om te weten: die vergoeding wordt direct van je staking-beloningen afgehaald (je merkt het dus pas achteraf).

Lock-up periodes

De meeste staking pools hanteren een lock-up periode (je kunt je ingezette crypto dan tijdelijk niet opnemen). Dit is vaak nodig om ervoor te zorgen dat je inzet stabiel blijft tijdens het valideren van transacties, in lijn met de regels van de blockchain. Maar niet elke pool werkt zo. Zoals eerder genoemd, bestaat er ook liquid staking. Daarbij krijg je een token terug voor de crypto die je vastzet, en kun je dat token vervolgens gebruiken in DeFi of andere blockchain-apps. Ondertussen blijf je gewoon beloningen ontvangen op je originele inzet.

APR (jaarlijks rendement)

APR (oftewel annual percentage rate) geeft een schatting van hoeveel je jaarlijks kunt verdienen met staking. Dit percentage varieert meestal tussen de 10% en 150%, maar zoals bij veel dingen in crypto, kan het ook flink schommelen.

Private staking pools bieden vaak hogere APR's om meer investeerders aan te trekken. Maar pas op: dat is niet zonder risico. Een nieuwe, onbekende staking pool kan je lokken met hoge rendementen, terwijl ze eigenlijk iets anders van plan zijn. Een aantrekkelijke APR betekent niet automatisch dat het platform ook veilig is. In veel gevallen zijn exchanges betrouwbaarder (ook al ligt de APR daar meestal wat lager). Maar ook daar geldt: let goed op hoe gecentraliseerd het platform is voordat je zomaar je coins inzet.

Voordelen van Pooled Staking

Nu je weet hoe pooled staking werkt, vraag je je misschien af: wat heb ik eraan? Nou, voor beginners is pooled staking om meerdere redenen aantrekkelijk (het is makkelijk, je hoeft minder in te leggen en je krijgt vrij stabiele beloningen). Hieronder staan enkele voordelen beschreven:

Lage instapdrempel

Als je zelfstandig wilt staken, moet je meestal een flink bedrag vastzetten (vaak duizenden euro’s) en speciale apparatuur gebruiken (zoals een eigen node). Met pooled staking kun je al meedoen met veel minder geld, en zonder technische kennis of dure hardware.

De minimale inleg verschilt per blockchain en per staking pool, afhankelijk van de regels die de operator hanteert. Maar over het algemeen kun je snel en makkelijk beginnen, je hebt dus geen ingewikkelde set-up nodig. En zelfs als je maar een klein bedrag inlegt, krijg je toch beloningen (ookal zullen deze dan lager zijn).

Flexibiliteit bij Pooled Staking

Sommige platforms voor pooled staking werken met liquid staking. Hierbij krijg je een aparte token terug die staat voor je oorspronkelijke crypto in de pool. Deze tokens zijn gekoppeld aan de waarde van je originele inzet, waardoor je ze kunt gebruiken om te handelen of om mee te doen aan DeFi-platforms (zoals lenen, ruilen of yield farming).

Let wel op: aan liquid staking zit ook een risico. Als de waarde van die tokens losraakt van de originele munt (depegging), kun je geld verliezen. De koppeling wordt namelijk geregeld via een smart contract, en dat brengt weer andere risico’s met zich mee (zoals bugs of hacks).

Nadelen van Pooled Staking

Pooled staking maakt het makkelijker voor kleinere investeerders om mee te doen, maar er kleven ook nadelen aan. De grootste is dat je afhankelijk bent van een derde partij (zoals een smart contract of een platform) die de staking regelt. Dat heeft invloed op twee dingen: je beloningen en de veiligheid van je fondsen.

Kosten en beloningen

Om te beginnen: de beloningen bij pooled staking zijn meestal lager dan als je dit zelf zou doen. Dat komt doordat de beloning van een succesvol blok (block reward) verdeeld wordt over alle deelnemers van de pool en omdat de partij die de staking pool beheert een klein deel van de opbrengsten pakt. Het voordeel is dan natuurlijk dat je geen dure en ingewikkelde praktijken hoeft uit te halen om mee te doen.

Beveiliging

Als je via een derde partij staket, moet je erop vertrouwen dat zij je crypto veilig bewaren (en dat brengt natuurlijk risico’s met zich mee). Je geld is namelijk alleen zo veilig als het smart contract of het platform waarin de tokens zijn verzameld. In veel gevallen is dit natuurlijk goed geregeld, maar ben je er altijd van bewust dat het zo zit.

Aangezien die smart contracts vaak enorme bedragen beheren, zijn ze een populair doelwit voor hackers. Staking pools zijn regelmatig het slachtoffer van aanvallen, zelfs de grote en bekende platforms. Zulke exploits ontstaan vaak door foutieve codes, bugs in smart contracts of een gebrek aan goede beveiliging (maar soms zit er ook gewoon opzet achter).

Conclusie

Pooled staking is een toegankelijke manier om mee te doen aan crypto staking, vooral als je geen grote hoeveelheden coins hebt of geen zin hebt om een eigen validator node te draaien. Je kunt al met een klein bedrag instappen, het is technisch eenvoudig, en je ontvangt regelmatig beloningen (zonder dat je er veel voor hoeft te doen).

Toch is het niet zonder risico. Je vertrouwt je crypto toe aan een derde partij (zoals een platform of smart contract), en dat brengt altijd een zekere mate van afhankelijkheid en onzekerheid met zich mee. Daarnaast liggen de beloningen vaak wat lager dan bij zelfstandig staken omdat je kosten moet betalen aan degene die voor jou de staking pool heeft opgezet.

Uiteindelijk komt het neer op een afweging tussen gemak en controle. Wil je liever laagdrempelig en zonder gedoe meedoen aan staking, dan is een staking pool een prima keuze. Wij raden je wederom aan om altijd je eigen onderzoek te doen en betrouwbare partijen te kiezen op grote blockchain netwerken.