Wat is een liquidity pool en hoe werkt het?

Wat is een liquidity pool?
Een liquidity pool is een verzameling van crypto’s of tokens die door gebruikers samen in een smart contract zijn gestopt. Deze pool wordt gebruikt om handel mogelijk te maken op een gedecentraliseerde exchange (DEX).
In plaats van te werken met kopers en verkopers zoals op een traditionele beurs, gebruiken veel DeFi-platforms een systeem met automatische marktmakers (AMMs). Die zorgen ervoor dat je tokens kunt verhandelen zonder dat daar een directe tegenpartij voor nodig is. Dat gebeurt volledig automatisch en zonder toestemming via deze liquidity pools. Besluit jij mee te doen en je cryptocurrencies uit te lenen aan een liquidity pool, dan noemen we dat: Yield farming.
Korte samenvatting
-
Een liquidity pool is een verzameling crypto die wordt opgeslagen in een smart contract om handelen op DEX’en mogelijk te maken zonder orderboek of tegenpartij.
-
Gebruikers die crypto toevoegen aan een pool (liquidity providers) ontvangen beloningen uit handelskosten en soms extra tokens via yield farming.
-
De prijs in een pool wordt automatisch bepaald op basis van de verhouding tussen de tokens (via een AMM-systeem).
-
Liquidity pools worden gebruikt in DEX’en, DeFi-apps, blockchain-games en marktplaatsen waar swaps tussen tokens nodig zijn.
-
Er zijn ook risico’s zoals impermanent loss, fouten in smart contracts en hoge gas fees. Doe dus altijd goed onderzoek doen voor je begint.
Hoe werkt een liquidity pool?
Je weet nu wat een liquidity pool is: een verzameling crypto die door gebruikers wordt ingebracht in een smart contract, zodat er automatisch gehandeld kan worden op een DEX (gedecentraliseerde exchange). Maar hoe werkt dat nou precies onder de motorkap?
Handelen zonder orderboek
Op een centrale exchange (zoals Finst) werkt handelen via een orderboek. Kopers en verkopers plaatsen daar hun biedingen, en als een prijs overeenkomt, is er een deal. In DeFi gaat dat anders. Daar wordt vaak gebruikgemaakt van een automated market maker (AMM).
In plaats van directe kopers en verkopers, leg je op een DEX als Uniswap of PancakeSwap je tokens in een pool. Deze liquidity pool bestaat eigenlijk altijd uit twee verschillende tokens, bijvoorbeeld ETH en USDC. De verhouding tussen die twee bepaalt de prijs. Dus in plaats van vraag en aanbod op een orderboek, wordt de prijs automatisch bepaald op basis van hoeveel van elk token er in de pool zit.
Voorbeeld: Stel, jij (en anderen) voegen ETH en USDC toe aan een pool. Dan worden deze tokens vervolgens gebruikt door andere mensen die willen ruilen (oftewel iemand die USDC wil ruilen tegen Ethereum of andersom).
Elke keer dat iemand een swap doet, verandert de verhouding tussen de tokens in de pool. Daardoor verandert ook automatisch de prijs. Dit systeem heet de constant product formula (x
* y = k). Het klinkt heel ingewikkeld, maar in feite betekent het gewoon dat de hoeveelheden tokens in de pool altijd gelijk blijven door middel van een formule.
Wie voegt de liquiditeit toe?
Iedereen kan liquiditeit toevoegen aan een pool. Als jij bijvoorbeeld 1 ETH en 3.000 USDC hebt, kun je die inbrengen in een pool. In ruil daarvoor krijg je een liquidity token (LP), dat jouw aandeel in de pool vertegenwoordigt. Heb je alleen 1 ETH en geen USDC dan is dat geen probleem. Op de meeste platformen zal dit dan automatisch omgezet worden naar een 50/50 balans. De LP token kun je uiteindelijk weer inleveren om je aandeel uit de pool te trekken en je beloning te innen.
Zolang je je crypto in de pool laat zitten, ontvang je een deel van de handelskosten van elke swap die via die pool loopt. Dat zijn vaak kleine percentages (bijvoorbeeld 0,3% per transactie), maar bij grote volumes kan dat flink oplopen.
Wat verdien je met yield farming?
Je beloning komt meestal uit twee onderdelen:
-
Handelskosten: die worden verdeeld onder iedereen die liquiditeit heeft geleverd.
-
Incentives van het platform: sommige platformen geven je extra tokens in de vorm van governance tokens (zoals UNI of CAKE) om liquiditeit aan te trekken.
Maar let op: er zijn ook risico’s, zoals impermanent loss!
Impermanent loss (tijdelijk verlies)
Als de prijsverhouding tussen de twee tokens in de pool flink verandert, kan dat nadelig zijn voor jou als liquidity provider. Dit heet impermanent loss. Het gebeurt wanneer een van de tokens veel meer waard wordt (of juist minder), en de pool automatisch herbalanceert. Je zou dan, als je op het verkeerde moment uitstapt, minder waarde terugkrijgen dan als je gewoon je tokens had vastgehouden. Het heet 'impermanent' omdat het verlies niet vaststaat zolang je je tokens laat zitten. Het zou zomaar nog kunnen dat de verhouding zich herstelt en dat er niks aan de hand is. Dit is natuurlijk afhankelijk van de prijs van de coins die in de pool zitten.
Hoe kan ik meedoel aan een liquidity pool?
Je hebt niet veel nodig om mee te kunnen doen met een liquidity pool. Je hebt nodig:
-
Een wallet die compatibel is met DeFi-platforms (zoals MetaMask)
-
De juiste tokens in je wallet (dus bijvoorbeeld Ethereum op de Ethereum blockchain)
-
Eventueel een kleine hoeveelheid native coins voor transactiekosten (bijv. ETH voor Ethereum of BNB voor BNB Chain).
-
Een DEX waarop dit mogelijk is. Zodra je een geschikte DEX hebt gevonden kun je beginnen met het toevoegen van jouw crypto aan de liquidity pool.
Waar worden liquidity pools voor gebruikt?
Liquidity pools worden gebruikt door allerlei soorten toepassingen, zolang ze maar op de blockchain draaien. Omdat het systeem volledig decentraal werkt, kun je liquidity pools niet gebruiken in centrale (traditionele) applicaties. Alles gebeurt dus on-chain, zonder tussenkomst van een centrale partij.
Decentrale exchanges (DEX)
De bekendste toepassing van liquidity pools is bij decentrale exchanges (DEX’en). Dit zijn platforms zoals Uniswap, Sushiswap en PancakeSwap waar gebruikers rechtstreeks met elkaar crypto kunnen ruilen, zonder tussenkomst van een centrale beurs.
Let op: elke DEX gebruikt zijn eigen pools. Daardoor kan het zijn dat je op Uniswap een andere prijs krijgt dan op Sushiswap. Wil je de beste deal? Dan kun je gebruik maken van een zogeheten DEX aggregator (zoals 1inch), die automatisch de beste prijs voor je zoekt over meerdere platforms.
Decentrale applicaties (dApps)
Niet alleen exchanges gebruiken liquidity pools. Ook allerlei andere DeFi-applicaties maken er gebruik van. Denk bijvoorbeeld aan een decentrale exchange. De tokens die jij inzet en de winsten die je ontvangt, worden niet beheerd door een centrale partij, maar via smart contracts in een liquidity pool geregeld.
Hetzelfde geldt voor blockchain-games (zoals decentraland). De tokens die je in zo’n spel verdient of uitgeeft, worden verzonden via liquidity pools. Je handelt dus niet met een bedrijf, maar met de smart contracts van het spel.
Veel games en platforms hebben zelfs hun eigen marktplaats. Stel dat je daar een item wilt kopen dat je alleen met AAVE-tokens kunt betalen, terwijl jij alleen ETH hebt. Dan kan het platform op de achtergrond je ETH automatisch swappen voor AAVE via een AMM (automated market maker) die verbinding maakt met een liquidity pool.
Voordelen van liquidity pools (yield farming)
Nu je weet wat liquidity pools zijn en hoe ze werken, vraag je je misschien af: waarom zou je eraan meedoen? Liquidity pools zijn een van de populairste manieren binnen DeFi om passief inkomen te genereren. Hieronder vind je een aantal voordelen:
- Passief inkomen via yield farming
Zodra jij jouw crypto toevoegt aan een liquidity pool, begin je automatisch met rentenieren. Je hoeft er verder niks voor te doen. Elke keer dat er een transactie plaatsvindt via die pool, wordt een klein percentage van die transactie verdeeld onder de liquidity providers (waar jij er een van bent). En hoe groter jouw aandeel in de pool, hoe groter jouw beloning.
Veel platforms (zoals Uniswap, Balancer of PancakeSwap) bieden daarnaast extra beloningen aan in de vorm van tokens. Dit noemen we yield farming: je haalt in principe rendement uit je eigen inzet.
- Toegankelijk en flexibel
In tegenstelling tot bijvoorbeeld mining of full node staking, hoef je bij liquidity pools geen technische installatie te doen of dure hardware aan te schaffen. Het enige wat je nodig hebt is een crypto wallet (zoals MetaMask) en de juiste tokens. In een paar klikken kun je beginnen.
Daarnaast zijn de meeste liquidity pools flexibel. Je kunt er vaak in en uit stappen wanneer je maar wilt (al zijn er uitzonderingen bij bepaalde farming tools). Dit maakt het makkelijk om te experimenteren met verschillende pools of strategieën.
- DeFi-integratie en extra mogelijkheden
Doordat liquidity pools helemaal on-chain werken, kun je jouw LP-tokens vaak gebruiken in andere DeFi-applicaties. Denk aan:
-
LP-tokens gebruiken als onderpand voor leningen
-
LP-tokens staken voor extra rewards
-
LP-tokens verkopen of verhandelen
Met andere woorden: je crypto blijft 'aan het werk' op meerdere plekken tegelijk. Zo maximaliseer je je rendement.
Nadelen van liquidity pools (yield farming)
Hoewel het allemaal aantrekkelijk klinkt, zijn er ook een aantal risico’s waar je rekening mee moet houden. Vooral als je nieuw bent in DeFi is het belangrijk om deze te begrijpen.
- Impermanent loss (tijdelijk verlies)
Zoals eerder genoemd is dit misschien wel het grootste risico voor liquidity providers. Als de prijs van een van de tokens in jouw pool sterk stijgt of daalt ten opzichte van de andere, raakt de verhouding uit balans. Het gevolg: als je je tokens terug wilt halen, krijg je mogelijk minder waarde terug dan als je gewoon had ‘ge-hodl’d’.
Het verlies is ‘impermanent’ zolang je niet uitstapt, maar als je uitstapt op het verkeerde moment, wordt het verlies definitief.
- Smart contracts en hacks
Je stopt je crypto in een smart contract. Dat klinkt mooi, maar smart contracts kunnen fouten in de code hebben. En waar veel geld zit, komen hackers op af. Liquidity pools zijn daarom vaak doelwit van aanvallen. Denk aan bugs, rug pulls of flash loan exploits. Zorg dus dat je alleen investeert via betrouwbare platforms met geverifieerde contracten (en idealiter: met audits).
- Onvoorspelbare opbrengsten
De beloningen in liquidity pools zijn vaak variabel. Ze hangen af van het handelsvolume, de hoogte van de fees en hoeveel mensen er nog meer in de pool zitten. Als er ineens veel nieuwe deelnemers bijkomen, wordt jouw deel van de opbrengst kleiner.
Sommige projecten beloven hoge APR’s (soms wel honderden procenten per jaar), maar die kunnen snel kelderen. Zeker als de beloningen in tokens zijn die nog weinig waarde hebben of niet goed verhandelbaar zijn.
- Kosten en gas fees
Vooral op netwerken als Ethereum kunnen de transactiekosten (gas fees) flink oplopen. Het toevoegen en verwijderen van liquiditeit, het claimen van rewards en het uitvoeren van swaps kan bij elkaar best duur zijn. Als je maar een klein bedrag inlegt, kunnen die kosten je hele winst opslokken. Stel je investeert dus maar €100 , maar elke transactie die je moet doen kost je €20, dan kun je al snel je winsten opbranden.
Conclusie
Liquidity pools zijn een essentieel onderdeel van de DeFi-wereld. Ze maken het mogelijk om zonder tussenkomst van een centrale partij crypto te kopen of te verkopen, crypto te verdienen en smart contracts blockchain-applicaties te gebruiken. Of je nu handelt op een DEX, speelt in een blockchain-game of gebruikmaakt van een DeFi-platform: de kans is groot dat er op de achtergrond een liquidity pool actief is.
Voor gebruikers zijn liquidity pools vooral interessant vanwege de mogelijkheid tot passief inkomen via yield farming. Je hoeft geen dure apparatuur te kopen of ingewikkelde installaties te doen. Het enige wat je nodig hebt is een wallet, wat tokens en een beetje gas om te beginnen.
Maar let op: er zitten ook risico’s aan vast. Denk aan impermanent loss, fouten in smart contracts, hacks en schommelende beloningen. Zeker op netwerken met hoge transactiekosten kunnen de kosten soms je winsten opeten.
Uiteindelijk draait het allemaal om balans: weet waar je aan begint, doe goed je eigen onderzoek (DYOR) en start met een bedrag dat je bereid bent te missen.