Wat is een Rug Pull en hoe kun je het voorkomen?
Wat is een rug pull?
Een rug pull is wanneer de oprichters van een cryptomunt plotseling alle liquiditeit weghalen en verdwijnen, waardoor de koers instort en investeerders met waardeloze tokens achterblijven.
Als investeerder denk je een slimme investering te doen, je denkt snel rijk te worden, en dan ineens verdwijnt het team achter het project en blijf jij achter met cryptomunten die niks meer waard zijn. Helaas is dit een veelvoorkomend probleem in financiële markten.
Voorbeeld: Stel je koopt tokens van een nieuw project dat zegt 'de toekomst van DeFi' te zijn. Alles ziet er professioneel uit, er is een mooie website, en er worden hele hoge winsten beloofd. Je stopt er €1.000 in. Een week later is het hele project offline, de sociale media zijn weg, en je tokens zijn niks meer waard. Dan heb je dus te maken gehad met een rug pull. Ze hebben feitelijk jouw geld gestolen en zijn er vandoor. De politie kan je ook niet helpen, en de overheid is momenteel bezig met het opzetten van een framework om dit soort praktijken tegen te gaan. Vandaar dat wij je willen beschermen tegen een rug pull.
Korte samenvatting
- Een rug pull is een crypto-scam waarbij de oprichters verdwijnen met het geld.
- Dit gebeurt vaak via liquiditeit weghalen, honeypots of dumpen na hype.
- Typische signalen zijn anonieme teams, slimme trucs in de code en overdreven beloftes.
- Een pump and dump is geen rug pull, maar wel misleidend en risicovol.
- Voorkom rug pulls door goed onderzoek en kritisch denken.
Hoe ziet een rug pull eruit?
Niet elke rug pull is hetzelfde. Soms verdwijnen ze van de ene op de andere dag (de 'harde' rug pulls), soms rekken ze het een paar weken of maanden terwijl ze net doen alsof alles oké is (de 'soft' rug pulls).
Hier zijn een paar bekende varianten:
Liquiditeit weghalen (Liquidity stealing)
De makers trekken ineens alle liquiditeit uit een pool op bijvoorbeeld Uniswap. Daardoor kun jij je tokens niet meer verkopen en keldert de prijs naar nul. Het gebeurt vooral in DeFi (decentralized finance), waar veel vrijheid, maar ook veel risico is.
Voorbeeld: Jij hebt tokens gekocht die je alleen kunt verhandelen op een bepaalde DEX (zoals Uniswap). De makers halen alle ETH uit de pool, en ineens is er niemand meer die jouw tokens wil (of kan) kopen.
Honeypot coins (Limiting sell orders)
Hier coderen de oplichters de smart contract zo, dat alleen zij de tokens kunnen verkopen. Jij kunt wel kopen, maar zodra je probeert te verkopen, lukt het niet. Dit noemen we een honeypot.
Voorbeeld: Je koopt een nieuwe coin die trending is op Twitter. Als je daarna probeert te verkopen, krijg je een foutmelding. Ondertussen cashen de makers rustig hun winst.
Dumpen na hype (Dumping)
De ontwikkelaars houden een grote voorraad tokens achter. Ze bouwen hype op via influencers of social media, laten de prijs stijgen doordat iedereen koopt en dumpen dan in één keer hun voorraad. De prijs stort in en jij zit met een zak waardeloze tokens.
Voorbeeld: Een bekende YouTuber promoot een coin, jij stapt in en ziet de waarde stijgen. Een uur later is alles gecrasht. Wat blijkt? De ontwikkelaars hebben net alles verkocht.
Slim contract, slimme oplichters (Smart contract scam)
De oplichters bouwen een smart contract waarin ze achterdeurtjes stoppen. Bijvoorbeeld dat jij niet mag verkopen, maar zij wel. Vaak hebben ze een verhaal klaar: 'we werken aan een bugfix', 'er komt binnenkort een update', enzovoort. Maar ondertussen zijn ze je langzaam aan het leegtrekken.
Berucht voorbeeld: Squid Game Token. De prijs ging van een paar cent naar duizenden dollars. Iedereen dacht rijk te worden. Totdat bleek dat niemand kon verkopen… behalve de makers. Die verdwenen met miljoenen.
Wat is dan het verschil tussen een rug pull en een pump and dump?
Een pump and dump is iets anders, maar ook niet bepaald netjes. Hier is het idee dat een groep mensen (vaak de oprichters zelf) een munt stilletjes opkoopt. Op een afgesproken moment roepen ze: 'KOOP NU!'' en dan stormt iedereen erin. De prijs schiet omhoog en precies op dat moment verkopen zij alles.
Voorbeeld: Je zit in een Telegramgroep waarin wordt gezegd dat op vrijdag om 20:00 een geheime coin 'to the moon' gaat. Je koopt meteen als het moment daar is. Maar binnen een paar seconden begint de prijs al te zakken. Waarom? Omdat de insiders alles aan het verkopen zijn terwijl jij net bent ingestapt.
Hoe herken je een rug pull?
Gelukkig kun je jezelf redelijk goed beschermen tegen een rug pull. Hier wat tips:
- Doe onderzoek: Wie zit er achter het project? Zijn het echte mensen met LinkedIn-profielen? Of zie je alleen vage pseudoniemen en stockfoto's?
- Kijk naar audits: Heeft het project een onafhankelijke audit gehad? Indien er geen audit is gedaan is dit een extra risico.
- Check de community: Is er een actieve community (op Discord, Telegram, Reddit)? Of alleen bots die 'to the moon' roepen?
- Pas op voor red flags: Woorden als '1000% winst in een week', 'exclusieve pre-sale', of 'buy now or miss out' zijn vaak tekenen van een scam. Ook overdreven marketing.
- Pas op voor influencers: Influencers krijgen vaak coins in ruil voor marketing, zodra de prijs stijgt verkopen ze. Soms hebben de influencers ook geen verstand van de markt, en weten ze niet waar ze aan mee doen.
Enkele beroemde rug pulls
Tot slot een paar oplichtingszaken die je misschien kent of kunt googelen:
- OneCoin – Geen echte blockchain, maar wél miljarden opgehaald.
- Thodex – Een Turkse crypto-exchange waarvan de oprichter ineens verdween met het geld van duizenden klanten.
- Squid Game Token – Zoals hierboven genoemd, een klassiek voorbeeld van hoe FOMO en hype misbruikt worden.
- AnubisDAO en Uranium Finance – Meer complexe DeFi-projecten die uiteindelijk gewoon ordinaire scams bleken te zijn.
- BitConnect – Bitconnect lokte investeerders met nepwinsten en verdween vervolgens, waardoor zij achterbleven met waardeloze tokens.
Conclusie
Crypto kan geweldig zijn, maar ook gevaarlijk als je niet oplet. Zolang er geld te verdienen is, zijn er mensen die proberen te stelen. Dus blijf altijd kritisch, volg je onderbuikgevoel, en als iets te mooi klinkt om waar te zijn, dan is het dat waarschijnlijk ook.
