Wat is Bitcoin mining en crypto mining?

4 jun 2025 | 5 min leestijd

Wat is Bitcoin mining?

Bitcoin mining is het proces waarbij nieuwe Bitcoins worden gecreëerd door middel mining. Tijdens het Bitcoin mining proces worden transacties op het Bitcoin-netwerk gecontroleerd, gevalideerd en worden er nieuwe blokken toegevoegd aan het netwerk. Dit wordt gedaan aan de hand van een gedecentraliseerd netwerk van miners die allemaal proberen om als eerste een complexe wiskundige formule op te lossen, namelijk het vinden van de juiste hash. Dit proces noemen we minen. De miner die hier als eerste in slaagt, krijgt een beloning uitbetaald in BTC, die tijdens het toevoegen van een nieuw blok wordt uitgegeven door het netwerk. Dit noemen we de mijnbeloning, ook wel mining reward genoemd. Daarnaast ontvangt de crypto miner de 'fee' (transactiekosten) die wordt betaald door de uitvoerder van een transactie om prioriteit te krijgen en de transactie uit te voeren.

Dankzij dit proces blijft de blockchain van Bitcoin 24 uur per dag up-and-running en blijft het netwerk veilig.

Het miningproces van Proof of Work

Bitcoin maakt gebruik van het Proof of Work (PoW) consensus mechanisme. Dit is een algoritme dat crypto mining op de blockchain mogelijk maakt. PoW zorgt ervoor dat het netwerk decentraal werkt dankzij gespecialiseerde computers zonder tussenkomst van een derde partij. Miners over de hele wereld helpen de hele dag met het valideren van transacties en het toevoegen van nieuwe blokken aan de blockchain. Miners concurreren met elkaar om als eerste het blok te mogen toevoegen, door het oplossen van complexe formules die veel rekenkracht vereisen. De miner die dit als eerste lukt, ontvangt de mijnbeloning.

Korte samenvatting

Nieuwe Bitcoins worden gecreëerd tijdens het het miningproces, waarbij miners beloond worden met BTC.
Bitcoin gebruikt het Proof of Work-algoritme, waarbij miners complexe wiskundige problemen oplossen met gespecialiseerde hardware.
Miners zorgen ervoor dat Bitcoin-transacties correct en veilig verlopen zonder tussenkomst van een centrale partij.
Dankzij de enorme rekenkracht van duizenden miners wereldwijd is het netwerk extreem moeilijk te manipuleren.
De mining difficulty wordt ongeveer elke 2 weken bijgesteld om te zorgen dat er elke 10 minuten één blok wordt toegevoegd.
Elke 210.000 blokken vindt een halving plaats, waarbij de blokbeloning gehalveerd wordt om schaarste te creëren.

Hoe werkt Bitcoin mining?

Tijdens het miningproces van Bitcoin worden er miners ingezet die complexe wiskundige formules proberen op te lossen om zo de hash (het juiste getal) van een blok te vinden. Tijdens dit proces valideren ze onbevestigde transacties die zijn verzameld in het blok. Wanneer een miner als eerste de juiste oplossing vindt, voldoet aan de voorwaarden van het netwerk en goedkeuring heeft gekregen van andere miners (ook wel nodes genoemd), mag de miner het blok toevoegen aan het netwerk. Als beloning ontvangt de miner vervolgens de mijnbeloning dat momenteel 3.125 BTC is. Het proces begint hierna opnieuw.

Voor Bitcoin mining worden gespecialiseerde en zware hardware, zoals ASIC-miners, ingezet omdat het proces veel rekenkracht vereist. Naarmate de concurrentie op het netwerk stijgt, wordt het moeilijker om een nieuw blok te minen. De moeilijkheidsgraad gaat namelijk omhoog wanneer de concurrentie stijgt, en omlaag als de concurrentie daalt. Op deze manier kan het netwerk ervoor zorgen dat er iedere 10 minuten een blok wordt toegevoegd. Ongeveer iedere vier dagen (om de 2016 blokken) wordt de moeilijkheidsgraad aangepast. De moeilijkheidsgraad wordt bepaald door de hashrate (rekenkracht) op het netwerk.

Waarom is Bitcoin mining nodig?

Bitcoin mining is essentieel voor het functioneren van het Bitcoin-netwerk. Hieronder de belangrijkste redenen waarom Bitcoin mining nodig is:

Transactievalidatie: Dankzij Bitcoin miners kunnen transacties op decentrale wijze (zonder tussenkomst van een bank) worden uitgevoerd en gevalideerd. Miners voorkomen dat transacties dubbel worden gedaan (double spending) of dat er crypto wordt betaald die niet bestaat. Dit doen ze door te controleren of de Bitcoins bestaan en in het bezit zijn van de verzender. Dit wordt mogelijk gemaakt door de open-source en transparante structuur van Bitcoin. Pas als de transactie klopt en succesvol in een blok wordt geplaatst, wordt deze definitief.
Netwerkbeveiliging: Het netwerk wordt als zeer veilig ervaren door de benodigde rekenkracht die nodig is om kwaad te kunnen doen. Om de controle over te nemen en kwaad te kunnen doen, moet je over minimaal 50% van de rekenkracht (hashrate) beschikken. Waarom 50%? Minimaal 50% van de resterende Bitcoin miners moeten de hash en intentie van de miner goedkeuren. Dit is praktisch gezien onmogelijk, aangezien duizenden computers, verdeeld over de hele wereld, continu bezig zijn met het minen van nieuwe transacties op het Bitcoin-netwerk. Hoe meer miners er actief zijn op het netwerk, hoe meer rekenkracht een hacker nodig zou hebben. Daarnaast is het beloningssysteem een stimulans voor miners om te blijven minen, waardoor het netwerk veilig blijft.
Nieuwe Bitcoins creëren: De enige manier om nieuwe Bitcoins in omloop te brengen is door mining. Tijdens het aanmaken van een nieuw blok worden er namelijk nieuwe Bitcoins uitgegeven. Dit gebeurt bij Bitcoin iedere 10 minuten. Het maximale aantal Bitcoins dat ooit in omloop gebracht zal worden, is 21 miljoen. Dit is in de code van Bitcoin vastgelegd en is onveranderbaar. De mijnbeloning wordt ongeveer iedere vier jaar (elke 210.000 blokken), tijdens de Bitcoin halving, gehalveerd om ervoor te zorgen dat nieuwe BTC niet te snel worden uitgegeven en om schaarste te creëren. De verwachting is dat in 2140 de laatste Bitcoin wordt uitgegeven. Dan zullen miners enkel nog verdienen aan transactiekosten.

Zonder mining zou het Bitcoin-netwerk dus niet kunnen functioneren zoals het nu doet.

Overzicht van uitgevoerde halvings en blokbeloningen

Blokhoogte	Jaar (verwachting)	Halving	Blokbeloning (BTC)	Totale BTC in omloop (≈)
0	2009	Genesis	50	0
210.000	2012	1	25	10.500.000
420.000	2016	2	12,5	15.750.000
630.000	2020	3	6,25	18.375.000
840.000	2024	4	3,125	19.687.500
1.050.000	2028	5	1,5625	20.343.750
1.260.000	2032	6	0,78125	20.671.875
…	…	…	…	…
~6.930.000	~2140	Laatste	≈0	21.000.000

Is Bitcoin minen legaal?

In veel Europese landen is het toegestaan om Bitcoin te minen als er geen wet- en regelgeving is die het verbiedt. Bitcoin mining is onder andere toegestaan in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Portugal. Wel verschillen de belastingregels en vergunningseisen per land. Onderzoek daarom goed per land wat de regels zijn omtrent belastingen en vergunningen.

Ook in de Verenigde Staten is het legaal om Bitcoin te minen, al zijn er sommige staten die beperkingen opleggen vanwege milieubeleid, aangezien er zorgen zijn over de enorme hoeveelheid rekenkracht die nodig is voor crypto mining.

Er zijn ook landen die in het verleden een verbod hebben gelegd op het minen van Bitcoin en andere crypto, zoals China, Algerije en Nepal. Populaire landen voor grootschalige crypto mining zijn onder meer Rusland, Kazachstan, Canada en Noorwegen. In deze landen is mining meestal toegestaan, maar gelden er vaak strikte voorwaarden en worden er belastingen geheven op bijvoorbeeld het stroomverbruik.

Let op dat de wet- en regelgeving rondom crypto mining continu kan veranderen. Doe daarom altijd zelf onderzoek naar of het minen van Bitcoin of andere cryptomunten in jouw land legaal is!

Hoe kun je Bitcoin minen?

Als je wilt beginnen met het minen van Bitcoin, kun je dit op verschillende manieren doen:

Solo mining: Je kunt zelfstandig beginnen met het minen van Bitcoin. Je moet hiervoor investeren in apparatuur, zoals zware hardware (ASIC-miners). Vanwege het hoge energieverbruik is het minder rendabel dan vroeger. Daarnaast is de kans dat je een blok mag toevoegen erg klein.
Mining pools: Wil je jouw kansen als kleine crypto miner vergroten, dan zou je ervoor kunnen kiezen om jezelf aan te sluiten bij een mining pool. In een mining pool bundel je jouw rekenkracht met andere miners, waardoor de kans groter is om een blok te mogen minen. Je deelt vervolgens de inkomsten met de aangesloten miners. De verdeling gebeurt meestal op basis van de geleverde rekenkracht (hashrate).
Cloud mining: Dankzij cloud mining zou je rekenkracht kunnen huren van externe datacenters. Dit verlaagt de instapdrempel, aangezien je zelf geen dure apparatuur hoeft aan te schaffen. In plaats daarvan huur je rekenkracht (hashrate) van een extern datacenter dat zich bezighoudt met crypto mining, vaak via een online platform. Het huren gaat vaak op contractbasis, zoals een looptijd van een jaar. Zij keren je vervolgens een deel van de opbrengsten uit die ze versturen naar je crypto wallet. Houd er rekening mee dat je afhankelijk bent van de betrouwbaarheid van de aanbieder. Er zijn namelijk ook gevallen van oplichting bekend.
Begin een mining farm: Heb je een flink vermogen waarmee je wilt investeren in grootschalige Bitcoin mining, dan zou je ervoor kunnen kiezen om een mining farm op te zetten. Dit vergt een forse investering in hardware, maar ook in stroomvoorziening, verkoeling van de hardware en beveiliging. Daarnaast dien je strategisch een locatie te kiezen. Met name landen waar het koud is, en die lage stroomprijzen en stabiele elektriciteit hebben, zijn geschikt. Hiermee zou je in potentie hoge opbrengsten kunnen genereren. Er zijn ook risico's, zoals regelgeving, marktvolatiliteit en energiekosten.

Welke crypto's kun je nog meer minen?

Naast Bitcoin zijn er genoeg andere cryptocurrencies die gebruikmaken van het Proof of Work-algoritme. Ook deze crypto kun je minen. Voorbeelden zijn:

Litecoin (LTC)
Dogecoin (DOGE)
Bitcoin Cash (BCH)
Ethereum Classic (ETC)

Welke crypto kun je niet minen?

Naast crypto die door middel van crypto mining in omloop worden gebracht, zijn er heel veel cryptocurrencies die op een andere manier in omloop worden gebracht. Het bekendste voorbeeld zijn cryptocurrencies die gebruikmaken van het Proof of Stake (PoS) consensus mechanisme.

Voorbeelden hiervan zijn:

Ethereum (ETH)
Cardano (ADA)
Polkadot (DOT)
Solana (SOL)
Tezos (XTZ)
Algorand (ALGO)
Avalanche (AVAX)
NEAR Protocol (NEAR)
Cosmos (ATOM)

Niet alle cryptomunten zijn dus te minen. In plaats daarvan worden bij Proof of Stake munten vastgezet (ook wel staken genoemd). Het netwerk gebruikt deze tokens vervolgens voor het valideren van transacties en om het netwerk veilig te houden. Dit noemen we staking. Als beloning voor het staken van cryptocurrency krijgen de gebruikers nieuwe tokens uitbetaald. Dit systeem vraagt geen zware hardware, zoals dat het geval is bij Proof of Work. Daardoor is het een stuk energiezuiniger.

Conclusie

Bitcoin mining vormt het fundament van het Bitcoin-netwerk. Het zorgt niet alleen voor het creëren van nieuwe Bitcoins, maar ook voor het valideren van transacties en het beveiligen van de blockchain. Dankzij het Proof of Work-mechanisme en de inzet van miners wereldwijd blijft Bitcoin een betrouwbaar, decentraal en veilig netwerk. Hoewel mining aanzienlijke investeringen en rekenkracht vereist, is het een essentieel onderdeel van het ecosysteem. Zonder mining zou Bitcoin simpelweg niet kunnen functioneren zoals we dat vandaag kennen.

Wat is Bitcoin mining en crypto mining?