Utility tokens uitgelegd

Wat is een utility token?

Een utility token is een crypto die gebruikers toegang geeft tot specifieke onderdelen binnen een blockchain-ecosysteem, zoals een product, dienst of functionaliteit. Dit maakt het anders dan cryptocurrencies zoals Bitcoin, die vooral zijn ontworpen als digitaal betaalmiddel of waardeopslag. Een utility token heeft een functionele rol binnen een specifiek ecosysteem en is te vergelijken met een digitale sleutel die je toegang geeft tot het ecosysteem en nodig is om specifieke handelingen binnen een platform uit te voeren.

Een utility token kan de native token van een netwerk zijn, die bijvoorbeeld wordt gebruikt voor het betalen van transactiekosten, maar kan ook worden uitgegeven op een bestaande blockchain door ontwikkelaars. Voorbeelden hiervan zijn ERC-20-tokens op Ethereum, BEP-20-tokens op BNB Chain en TRC-20-tokens op Tron.

Voorbeeld: Ether (ETH) is de native token van het Ethereum-netwerk en heeft een duidelijke utility-functie. ETH wordt gebruikt om transactiekosten (gas fees) te betalen en om smart contracts en gedecentraliseerde applicaties op het netwerk uit te voeren. Daarnaast bestaan er op Ethereum ook utility tokens die zijn uitgegeven volgens de ERC-20-standaard. Voorbeelden hiervan zijn Basic Attention Token (BAT), dat wordt gebruikt binnen de Brave-browser om advertenties en beloningen te faciliteren, en Aave (AAVE), een ERC-20 utility token dat wordt gebruikt binnen het Aave-protocol voor het gebruik van gedecentraliseerde leen- en uitleendiensten.

Korte samenvatting

• Een utility token geeft toegang tot specifieke functies, diensten of toepassingen binnen een blockchain-ecosysteem
• Utility tokens hebben een functionele rol en zijn niet bedoeld als investering of waardeopslag
• Utility tokens kunnen native tokens zijn van een netwerk of worden uitgegeven op bestaande blockchains zoals Ethereum
• Het gebruik en de waarde van een utility token zijn sterk gekoppeld aan de activiteit en populariteit van het platform

Hoe werkt een utility token?

Een utility token wordt meestal uitgegeven op een bestaande blockchain, zoals Ethereum of Solana. De token maakt gebruik van de infrastructuur en beveiliging van die blockchain, terwijl smart contracts vastleggen hoe en waarvoor de token binnen een specifieke dApp of dienst kan worden gebruikt. Op deze manier geeft de utility token toegang tot bepaalde functies, diensten of onderdelen van het platform.

Wanneer je een utility token bezit, kun je deze inzetten om transactiekosten te betalen, functies te activeren of toegang te krijgen tot specifieke onderdelen van het platform.

Uitgifte van utility tokens

Ontwikkelaars kunnen een utility token uitgeven door middel van het tokenizationproces. Dit werkt als volgt:

• Een projectteam kiest een blockchain waarop zij hun token willen uitgeven, zoals Ethereum, Solana, BNB Chain of Tron.
• Op de blockchain wordt een smart contract ontwikkeld waarin de eigenschappen van de token worden vastgelegd, waaronder het totale aantal tokens, de verdeling van de tokens en de specifieke functie van de token binnen bijvoorbeeld een dApp.
• Het smart contract volgt daarbij een vaste tokenstandaard, zoals ERC-20 op Ethereum of BEP-20 op BNB Chain. Deze standaarden zorgen ervoor dat de token compatibel is met wallets, dApps en exchanges binnen het ecosysteem.
• Het smart contract wordt uitgevoerd op de blockchain en de tokens worden 'gemint', oftewel aangemaakt.

Nadat de tokens zijn aangemaakt, is het project operationeel en zijn de tokens in principe verhandelbaar op gedecentraliseerde exchanges (DEX's) binnen het ecosysteem. Vervolgens vindt de distributie plaats. Dit gebeurt vaak via airdrops, ICO's of via andere distributiemethoden, waarbij gebruikers de tokens bijvoorbeeld aanschaffen via token swaps op DEX's.

Hoe kun je een utility token herkennen?

Je kunt achterhalen of een token een utility token is door onderzoek te doen naar het project. Dit kun je doen door te kijken naar de functie van de token binnen het project, bijvoorbeeld via de officiële website of door het lezen van het whitepaper. In een whitepaper staat namelijk uitgelegd waarvoor de token wordt gebruikt. Geeft de token toegang tot een dienst of specifieke functionaliteiten binnen een netwerk, dan kun je ervan uitgaan dat het om een utility token gaat. De token wordt dan vaak ook niet omschreven als een investering of financieel product, maar als een gebruikstoken binnen een ecosysteem.

Verwar een utility token niet met een governance token. Een governance token geeft je namelijk uitsluitend stemrecht. Een utility token kan ook een governancefunctie hebben, maar heeft daarnaast één of meerdere andere gebruikstoepassingen binnen het platform.

Wat kun je doen met een utility token?

Je kunt met een utility token verschillende acties uitvoeren binnen een platform, afhankelijk van waarvoor de token is ontworpen, zoals:

• het betalen van transactiekosten binnen een blockchainnetwerk of applicatie
• het gebruik van specifieke diensten of functionaliteiten binnen een platform
• het kopen van digitale producten of toegang krijgen tot premiumfuncties
• het deelnemen aan stemmingen over technische voorstellen of protocolwijzigingen
• het bijdragen aan het gebruik, onderhoud of de beveiliging van het netwerk
• het verhandelen van de token op gedecentraliseerde exchanges (DEX's) of gecentraliseerde handelsplatformen
• het verdienen van passief inkomen via mechanismen zoals staking, liquidity mining en lending

Hoewel utility tokens vaak vrij verhandelbaar zijn op exchanges, ligt hun primaire waarde in het gebruik binnen het bijbehorende platform en niet in speculatie.

Voorbeelden van utility tokens

Binnen de cryptomarkt zijn er verschillende utility tokens met allemaal hun eigen functionaliteiten, zoals:

• Ether (ETH) - wordt gebruikt binnen de Ethereum-blockchain voor het betalen van transactiekosten en het uitvoeren van smart contracts
• BNB (BNB) - is de native token van BNB Chain en wordt gebruikt voor transactiekosten en toepassingen binnen het BNB-ecosysteem
• Solana (SOL) - wordt gebruikt binnen het Solana-netwerk voor het betalen van transactiekosten en het uitvoeren van smart contracts, zoals gedecentraliseerde applicaties
• Chainlink (LINK) - een utility token dat wordt gebruikt om oracle-diensten te betalen binnen het Chainlink-netwerk
• Uniswap (UNI) - is een ERC-20 utility token en wordt gebruikt binnen het Uniswap-protocol voor het functioneren en beheer van de gedecentraliseerde exchange
• Aave (AAVE) - is een ERC-20 utility token en wordt gebruikt binnen het Aave-protocol voor gedecentraliseerde leen- en uitleendiensten
• Basic Attention Token (BAT) - wordt gebruikt binnen de Brave-browser om gebruikers en contentmakers te belonen
• Filecoin (FIL) - fungeert als betaalmiddel voor gedecentraliseerde opslagdiensten binnen het Filecoin-netwerk

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van utility tokens en hun functies binnen een blockchain of project. Ze vervullen stuk voor stuk een belangrijke rol binnen hun eigen ecosysteem.

Wat is het verschil tussen utility tokens en security tokens?

Een ander type token waarmee utility tokens vaak worden vergeleken, is een security token. Toch zijn deze tokens erg verschillend en moeilijk met elkaar te vergelijken qua functionaliteit. Het verschil tussen utility tokens en security tokens zit vooral in hun functie en juridische betekenis. Een utility token geeft gebruikers toegang tot een product, dienst of functionaliteit binnen een blockchainplatform. De token heeft een duidelijk gebruiksdoel en is noodzakelijk om het ecosysteem te laten functioneren. Een utility token geeft verder geen recht op winst, eigendom of zeggenschap over het bedrijf achter het project. Dit ligt anders bij security tokens.

Een security token vertegenwoordigt namelijk een vorm van investering. Het bezit ervan kan recht geven op winstuitkeringen, dividend, rente of een aandeel in de waarde van het onderliggende project of bedrijf. Daarmee lijkt een security token meer op traditionele financiële instrumenten zoals aandelen of obligaties. Dit is een groot verschil met utility tokens. Hierdoor vallen security tokens in veel landen onder strenge financiële wet- en regelgeving.

Het doel van deze twee typen tokens is dus verschillend. Security tokens zijn gericht op het aantrekken van kapitaal van investeerders, terwijl bij utility tokens de focus ligt op het gebruik binnen het platform zelf. Hoewel utility tokens soms in waarde kunnen stijgen, is dat niet hun primaire doel.

Conclusie

Een utility token speelt een essentiële rol binnen blockchainprojecten doordat het gebruikers toegang geeft tot diensten, functionaliteiten en toepassingen binnen een specifiek ecosysteem. In tegenstelling tot cryptocurrencies die vooral worden gebruikt als betaalmiddel of waardeopslag, ligt de focus bij utility tokens op gebruik en functionaliteit. Ze vormen de bouwstenen van veel gedecentraliseerde applicaties en netwerken en maken het mogelijk om transacties uit te voeren, diensten af te nemen en actief deel te nemen aan een platform. Door het duidelijke onderscheid met security tokens en het ontbreken van winstrechten is het belangrijk om utility tokens te beoordelen op hun praktische toepassing en het nut binnen het project. Wie begrijpt hoe utility tokens werken en waarvoor ze worden gebruikt, kan beter inschatten welke rol ze spelen binnen de bredere cryptomarkt.