Wat is EIP-1559 en wat is de impact van de update?

Wat is EIP-1559?

EIP-1559 (Ethereum Improvement Proposal 1559) is een impactvolle update aan het Ethereum netwerk en is uitgevoerd op 5 augustus 2021 als onderdeel van de London Hard Fork. De update is doorgevoerd om netwerkcongestie aan te pakken en het gebruik van Ethereum efficiënter en gebruiksvriendelijker te maken, evenals om meer schaarste te creëren door de introductie van een burningsmechanisme.

De update introduceert een nieuw transactiekostensysteem, waarbij het netwerk een 'base fee' en 'priority fee' hanteert.

Korte samenvatting

• EIP-1559 introduceerde een nieuw transactiekostensysteem op Ethereum waarbij gebruikers een vaste base fee betalen en optioneel een priority fee kunnen toevoegen om hun transactie sneller te laten verwerken.

• Het veilingmodel voor transactiekosten werd vervangen, waardoor kosten voorspelbaarder en eerlijker werden, met minder mislukte of geannuleerde transacties als gevolg.

• De base fee wordt bij elke transactie automatisch verbrand (burning), wat ETH uit circulatie haalt en bijdraagt aan een deflationaire druk op het aanbod.

• Blokgroottes zijn flexibeler geworden: in drukke periodes kunnen blokken tijdelijk tot twee keer zo groot worden, wat zorgt voor een efficiënter netwerk.

• EIP-1559 was een noodzakelijke stap voor Ethereum’s overgang naar Proof of Stake (The Merge), omdat het een stabieler en eerlijker economisch model introduceerde voor validators.

Introductie van het nieuwe transactiekostensysteem en burningsmechanisme

Tijdens de implementatie van EIP-1559 in 2021 werden het nieuwe transactiekostensysteem en burningsmechanisme geïntroduceerd. Deze implementatie heeft het gebruik van het Ethereum-netwerk structureel veranderd.

Base fee

Iedere gebruiker moet een standaard gas fee betalen om een transactie uit te voeren. De base fee is een dynamische fee die meebeweegt met de drukte op het netwerk. Voorheen maakte Ethereum gebruik van een veilingmodel (first-price auction), waarbij je moest bieden om als eerste jouw transactie uit te laten voeren. Ideaal voor crypto whales, maar minder handig voor kleine gebruikers die slechts een paar honderd euro aan Ethereum willen verzenden. Je kunt je voorstellen dat de prijzen voor het uitvoeren van transacties tijdens drukke periodes met hoge netwerkbelasting door het dak konden gaan. Op sommige momenten kostte het wel meer dan 200 euro aan gas fee om een transactie uit te voeren. Daarnaast was het niet zeker of je transactie werd uitgevoerd.

Het nieuwe model maakt het netwerk dan ook een stuk eerlijker, aangezien iedereen kan deelnemen dankzij de base fee. Je transactie wordt gewoon eerlijk in de rij gezet voor uitvoering. Daarnaast maakt dit de kosten meer voorspelbaar en stabieler.

Piority fee

Gebruikers die hun transactie sneller willen laten uitvoeren, kunnen ervoor kiezen om een extra vergoeding te betalen, namelijk een priority fee (ook wel een 'tip' genoemd). Een gebruiker kan deze extra gas fee betalen om voorrang te krijgen bij de verwerking van de transactie. Hoe hoger de tip, hoe aantrekkelijker je transactie is. De priority fee gaat vervolgens direct naar de validator die de transactie verwerkt en het blok toevoegt aan de blockchain.

Het voordeel van een priority fee snijdt aan beide kanten. Aan de ene kant is de gebruiker er zeker van dat zijn transactie sneller wordt verwerkt, aan de andere kant is het voor de validator een incentive om de transactie sneller uit te voeren, omdat de validator meer inkomsten kan verdienen.

Max fee

Tot slot is er nog de max fee. Dit is het maximale bedrag dat een gebruiker bereid is te betalen aan gas fee voor het uitvoeren van de transactie. De max fee bestaat uit een simpele formule, namelijk de base fee + de priority fee.

Het is dus een soort begroting die aangeeft wat je maximaal kwijt gaat zijn voor het uitvoeren van de transactie. Alles wat overblijft van je max fee nadat de base fee en tip zijn betaald, krijg je automatisch teruggestort. De max fee beschermt je dus tegen onverwacht hoge kosten.

Burningsmechanisme

Naast het nieuwe transactiekostensysteem introduceerde EIP-1559 het burningsmechanisme in Ethereum. Burning betekent dat tokens uit circulatie worden gehaald door ze te sturen naar een burnadres (ook wel dead wallet genoemd). Dit is een crypto wallet die inactief is. In feite zijn verbrande tokens dus tokens die niet meer bestaan.

Het burningsmechanisme van Ethereum haalt iedere keer tokens uit circulatie wanneer er een transactie wordt uitgevoerd. De base fee wordt namelijk volledig verbrand. In plaats van deze vergoeding aan validators te geven, wordt de ETH dus permanent uit circulatie gehaald.

De bedoeling is dat Ethereum deflationair gaat worden, wat betekent dat er meer tokens uit circulatie worden gehaald dan dat erbij komen via staking. Hierdoor daalt het totale aanbod, wat op lange termijn voor schaarste moet zorgen. Dit zou ten goede kunnen komen aan de ETH koers op lange termijn.

Waarom is de EIP-1559-update uitgevoerd?

EIP-1559 is uitgevoerd om de volgende problemen op de Ethereum-blockchain aan te pakken:

1. Onvoorspelbare en oneerlijke transactiekosten:
   Het veilingmodel zorgde ervoor dat gebruikers zelf moesten experimenteren met hoeveel gas fee er nodig was om een transactie uit te voeren. Ze moesten zelf een inschatting maken aan de hand van hoe druk het was op het netwerk. Een inefficiënt systeem waarbij gebruikers vaak meer betaalden dan nodig was, en alleen gebruikers die bereid waren veel te betalen konden tijdens drukke periodes snel en makkelijk transacties uitvoeren. Betaalde je niet genoeg, dan werd je transactie geannuleerd (hiervoor werd trouwens vaak wel een kleine vergoeding ingehouden voor de moeite die validators erin moesten steken).

2. Gebruikerservaring:
   Voor mensen met weinig ervaring of die voor het eerst handelden via gedecentraliseerde applicaties (dApps) en smart contracts, was het erg lastig te begrijpen hoe ze hun transactiekosten moesten instellen.

3. Netwerkcongestie:
   Het veilingmodel had geen ingebouwde mechanismen om efficiënter met drukte om te gaan. Met de introductie van het nieuwe transactiekostensysteem werd dit op de volgende manieren verbeterd:

   • Door een voorspelbare base fee die automatisch stijgt of daalt op basis van gebruik.
   • Door minder geannuleerde of mislukte transacties, omdat gebruikers niet meer onderbieden.
   • En door variabele blokgroottes, waarbij een blok tijdelijk tot 2x groter kan worden (tot 30 miljoen gas), zodat het netwerk tijdelijke pieken beter aankan.

4. Economisch model van Ethereum:
   Een probleem vóór EIP-1559 was dat er continu nieuwe ether bijkwam zonder een maximale voorraad. Dit komt door het dynamische aanbodmodel dat in de code van Ethereum staat geschreven. Hierdoor is Ethereum, in tegenstelling tot Bitcoin (dat een vaste maximale voorraad van 21 miljoen BTC heeft), een inflationaire cryptocurrency. De introductie van het verbrandingsmechanisme (burn) heeft ervoor gezorgd dat ETH uit circulatie gehaald kan worden, waardoor het netwerk op lange termijn deflatoire druk op ETH kan uitoefenen en het aanbod daalt.

Belangrijkste voordelen van EIP-1559

De introductie van EIP-1559 heeft voor verschillende voordelen gezorgd. Dit zijn de belangrijkste:

1. Base fee en tip-model:
   De introductie van de base- en priority fee heeft ervoor gezorgd dat de gas fees een stuk voorspelbaarder zijn. Daarnaast zorgt de priority fee ervoor dat je als gebruiker alsnog kunt zorgen dat je transactie voorrang krijgt. Dit introduceert tegelijkertijd een nieuwe incentive voor validators, die de priority fee (tip) ontvangen.

2. Burningmechanisme:
   De betaalde ETH aan base fee wordt volledig verbrand, waardoor deze uit circulatie wordt gehaald. Dit kan ervoor zorgen dat Ethereum op lange termijn deflationair wordt, doordat er op termijn mogelijk meer ETH uit circulatie wordt gehaald dan erbij komt. Dit kan schaarste creëren, wat kan leiden tot hogere Ethereum koersen.

3. Betere gebruikerservaring:
   Wallets kunnen nu eenvoudiger een passende vergoeding voorstellen aan gebruikers, zonder dat zij handmatig hoeven in te grijpen of technische kennis nodig hebben over gas fees.

4. Efficiënter netwerkgebruik:
   Blokken kunnen tot 2 keer zo groot zijn tijdens drukte, wat tijdelijke pieken beter opvangt. Voorheen hadden alle blokken een vaste limiet aan gasgebruik. Na EIP-1559 kunnen blokken tijdelijk tot 2x groter worden (van ca. 15 naar 30 miljoen gas), waardoor het netwerk tijdelijke pieken in gebruik beter aankan. Dit helpt om wachttijden en hoge fees te voorkomen tijdens drukte.

Hoe EIP-1559 het Ethereum-ecosysteem heeft hervormd

EIP-1559 introduceerde een nieuw systeem waarbij de base fee automatisch werd verbrand, en gebruikers optioneel een priority fee (tip) kunnen toevoegen aan de transactie als ze willen dat deze met voorrang wordt verwerkt. Dit verbeterde niet alleen de voorspelbaarheid en efficiëntie van transactiekosten, maar legde ook de basis voor een nieuw economisch model.

Op 15 september 2022 vond namelijk The Merge (EIP-3675) plaats, waarbij het mainnet van Ethereum overging van Proof of Work naar Proof of Stake. Miners werden vervangen door validators, die hun Ether moesten vastzetten om het netwerk te helpen met het uitvoeren van transacties en het beveiligen van het netwerk.

EIP-1559 speelde hierin een cruciale rol, aangezien voor deze update miners alle transactiekosten ontvingen, inclusief de volledige gas fee, wat zorgde voor hoge en onvoorspelbare kosten. Na EIP-1559 werd het grootste deel van deze vergoeding, namelijk de base fee, verbrand. Alleen de priority fee bleef als incentive over. Dankzij EIP-1559 kregen validators na The Merge alleen nog een voorspelbare tip, in plaats van grote en wisselende transactiekosten zoals miners voorheen. Dat maakt het beloningssysteem eerlijker en beter beheersbaar.

Tot slot heb je nog het burningsmechanisme. Dankzij het verbranden van Ether bij iedere transactie, doordat de base fee volledig wordt verbrand, kan Ethereum in sommige periodes deflationair worden. Op sommige momenten (in drukke periodes) wordt er namelijk meer ETH verbrand dan dat erbij komt, waardoor meer schaarste wordt gecreëerd.

Kortom, EIP-1559 was meer dan een verbetering van het transactiesysteem. Het was een fundamentele voorwaarde voor de overgang naar Proof of Stake. Zonder deze update zou Ethereum’s nieuwe model economisch onvoorspelbaar en kwetsbaar zijn gebleven. Dankzij EIP-1559 is Ethereum nu schaalbaarder en aantrekkelijker voor de lange termijn.

Conclusie

EIP-1559 was niet alleen een technische upgrade, maar een fundamentele hervorming van hoe Ethereum omgaat met transactiekosten en aanbod. Het verbeterde de gebruikservaring, maakte het netwerk efficiënter en legde de basis voor een duurzamer economisch model richting de toekomst van Ethereum.

Door transactiekosten voorspelbaarder te maken en de base fee automatisch te verbranden, werd niet alleen de toegankelijkheid van het netwerk vergroot, maar ook een deflationaire werking geïntroduceerd die op lange termijn kan bijdragen aan de waardevastheid van ETH.

Daarnaast speelde EIP-1559 een sleutelrol in de overgang naar Proof of Stake, door het beloningsmodel te herstructureren en validators een eerlijkere en stabielere incentive te geven.