Bitcoin vs altcoins: Wat is de prijscolleratie?

30 jul 2025 | 6 min leestijd

Wat is prijscorrelatie tussen Bitcoin en altcoins?

De prijscorrelatie tussen Bitcoin en altcoins geeft weer in hoeverre bewegingen in de koers van Bitcoin samenhangen met die van altcoins. Met andere woorden: wat doet de koers van altcoins doorgaans wanneer Bitcoin stijgt of daalt? Om de correlatie te meten zijn er verschillende technieken, maar een veelgebruikte techniek is de Pearson correlatiecoëfficiënt, een statistische indicator met een waarde tussen +1 (perfect positief) en −1 (perfect negatief). Vaak zien we in de praktijk dat wanneer Bitcoin stijgt, ook veel altcoins goed presteren, en dat wanneer Bitcoin daalt, veel altcoins slecht presteren.

Korte samenvatting

De prijscorrelatie tussen Bitcoin en altcoins laat zien in hoeverre koersbewegingen van altcoins samenhangen met die van Bitcoin. Meestal stijgen of dalen altcoins mee met Bitcoin.
De Pearson correlatiecoëfficiënt meet statistisch hoe sterk de prijspatronen van twee munten overeenkomen. Een waarde tussen 0,70 en 0,90 duidt op een sterke positieve correlatie.
Bitcoin heeft door zijn marktdominantie, historische rol en invloed op marktsentiment een aansturende werking op altcoins. Waar Bitcoin gaat, volgen vaak de altcoins.
Handelaren zorgen zelf voor versterking van de correlatie: bij een stijgende Bitcoin koers stappen veel investeerders over op altcoins in de hoop op grotere winsten.
De correlatie kan tijdelijk verzwakken door projectnieuws, kapitaalrotatie, hypes of regelgeving. In zulke gevallen kunnen altcoins zich onafhankelijker van Bitcoin gedragen.

Wat is de Pearson Correlation tussen Bitcoin en altcoins?

De Pearson correlatiecoëfficiënt is een hulpmiddel dat laat zien hoe sterk twee variabelen zoals Bitcoin en Ethereum statistisch met elkaar samenhangen wat betreft koersbewegingen. Het kijkt dus naar wat er gebeurt met de Ethereum koers als Bitcoin stijgt of daalt. Het model geeft altijd een getal tussen -1 en +1:

+1 betekent een perfecte positieve samenhang: als Bitcoin 5% stijgt, stijgt de altcoin ook 5%
0 betekent geen enkel verband
−1 betekent een perfecte negatieve samenhang: als Bitcoin 5% stijgt, daalt de altcoin 5%

We zien in de cryptomarkt historisch gezien veel positieve correlaties, vooral als je kijkt naar de correlatie tussen Bitcoin en grote altcoins. Er zijn al verschillende onderzoeken gedaan naar de correlatie tussen cryptocurrencies. Zo ook een samenwerking tussen verschillende Indonesische universiteiten, die onderzoek hebben gedaan naar de 10 grootste cryptomunten tussen 2017 en 2022. Uit hun onderzoek blijkt dat cryptocurrencies zoals Ethereum, BNB en Litecoin vaak een correlatie met Bitcoin hebben tussen 0,70 en 0,90, wat wijst op een vrij sterke samenhang. Dit betekent dat hun prijzen vaak dezelfde kant op bewegen als die van Bitcoin.

Neem als voorbeeld de correlatie tussen Bitcoin en Ethereum. De correlatie volgens het onderzoek is 0,9. De koersen zullen dus in de meeste gevallen in dezelfde richting meebewegen. Als Bitcoin stijgt omdat veel mensen Bitcoin kopen, is de kans groot dat Ethereum ook stijgt.

Dit betekent niet dat ze net zo hard stijgen. De Pearson correlatie laat namelijk alleen zien hoe sterk de prijspatronen op elkaar lijken, maar niet hoe groot de veranderingen zijn. Stijgt Bitcoin met 5%, dan betekent dit niet dat Ethereum ook met 5% stijgt. Misschien stijgt Ethereum met 3% of juist 10%. Dit hangt onder andere af van de marktomstandigheden. Is er bijvoorbeeld belangrijk Ethereum nieuws dat de koers van Ethereum beïnvloedt? Dan zal Ethereum waarschijnlijk op korte termijn meer stijgen dan Bitcoin.

Bij stablecoins ligt dit doorgaans iets anders. Deze tokens zijn vaak gekoppeld aan fiatvaluta of een edelmetaal zoals goud. Aannemelijk is dat USDT bijna 1 op 1 correleert met USDC, aangezien ze allebei de Amerikaanse dollar volgen. Een ander kenmerk van stablecoins is dat met name fiat stablecoins zoals USD stablecoins totaal niet correleren met Bitcoin en altcoins. De correlatie is ongeveer 0,01, omdat hun waarde kunstmatig stabiel wordt gehouden, meestal rond de 1 Amerikaanse dollar.

Waarom is er prijscorrelatie tussen Bitcoin en altcoins?

Bitcoin en altcoins vertonen prijscorrelatie vanwege verschillende redenen. De belangrijkste verklaringen zijn hieronder samengevat:

Bitcoin is alvader van de cryptomarkt

Bitcoin is de eerste cryptocurrency en is sinds het ontstaan erg dominant in de markt. Het heeft altijd een groot marktaandeel gehad. De laatste jaren is de dominantie van Bitcoin vaak tussen de 50% en 60%. Hierdoor heeft Bitcoin veel invloed op de koersen van andere cryptomunten. Neemt de dominantie van Bitcoin tijdelijk af, bijvoorbeeld naar 40% of lager, dan kunnen we voorzichtig spreken van een altcoin season. Dit is een term bedacht door de cryptocommunity (het is dus niet officieel) die suggereert dat de koersen van altcoins hard stijgen terwijl de Bitcoin koers achterblijft.

Bitcoin handelsparen als structurele factor

Een andere belangrijke oorzaak van prijscorrelatie ligt in de manier waarop veel altcoins historisch verhandeld worden via Bitcoin handelsparen. Op grote cryptobeurzen zijn veel altcoins gekoppeld aan Bitcoin in plaats van direct aan fiatgeld of stablecoins. Hierdoor wordt de waarde van een altcoin indirect beïnvloed door bewegingen in de Bitcoin koers. Daalt Bitcoin bijvoorbeeld sterk in waarde, dan moeten altcoins in BTC gemeten relatief goedkoper worden om aantrekkelijk te blijven. Anders stijgt de koers van Bitcoin ten opzichte van de altcoin hard, waardoor het voor investeerders niet aantrekkelijk om risico te nemen door te investeren in de altcoin. Dit leidt vaak tot verkoopdruk op altcoins, waardoor ook hun dollarprijs daalt. Hoewel steeds meer altcoins nu ook verhandeld worden in stablecoin pairs zoals USDT of USDC, blijft de invloed van Bitcoin pairs op de markt groot. Deze technische koppeling zorgt ervoor dat koersbewegingen van Bitcoin zich snel doorvertalen naar andere cryptomunten.

Gemeenschappelijke gebeurtenissen en sentiment

Het sentiment in de markt is een belangrijke factor die de correlatie beïnvloedt. Grote gebeurtenissen zoals de vierjaarlijkse Bitcoin halving, de goedkeuring van nieuwe ETF’s (zoals recent de Ethereum ETF), of politieke impulsen bijvoorbeeld een tweet van de Amerikaanse president, kunnen enorme impact hebben op de hele cryptomarkt. Bitcoin reageert vaak als eerste op dit soort nieuws: positief bij optimistisch nieuws of negatief bij ongunstige ontwikkelingen. Wat daarna vrijwel standaard gebeurt: de rest van de markt volgt. Altcoins bewegen meestal in dezelfde richting mee, simpelweg omdat het nieuws doorgaans de hele sector raakt. Het is dus geen toeval, maar een terugkerend patroon: waar Bitcoin gaat, volgen de altcoins.

Handelaren investeren in altcoins als de Bitcoin koers stijgt

Investeerders zelf zorgen ook voor een grote correlatie. Wanneer Bitcoin begint te stijgen, investeren handelaren massaal in altcoins in de hoop dat die harder stijgen, omdat ze volatieler zijn. Dit komt doordat de marktkapitalisatie van altcoins lager is, wat betekent dat wanneer iemand een altcoin koopt of verkoopt, de impact op de koers groter is. Op deze manier zorgen handelaren voor correlatie. Zien we dat veel handelaren beginnen met het verkopen van Bitcoin, dan ontstaat er vaak paniek en beginnen ze ook altcoins te verkopen.

Welke zaken brengen de correlatie tussen Bitcoin en altcoins in gevaar?

De correlatie tussen Bitcoin en altcoins is tijdens bullmarkten vaak hoog, evenals in bearmarkten. Toch zijn er ook momenten waarop de correlatie lager is door ontwikkelingen die deze beïnvloeden. Onderstaand enkele veelvoorkomende zaken die de correlatie (tijdelijk) verzwakken:

Projectspecifiek nieuws of ontwikkelingen
Wanneer er nieuws is rondom een specifieke altcoin, zoals een nieuwe samenwerking, belangrijke updates of een hack, dan kan het gebeuren dat met name die altcoin stijgt of daalt in waarde, terwijl de Bitcoin koers er niet of nauwelijks op reageert.

Kapitaalrotatie binnen de markt
In de cryptomarkt zien we duidelijke fasen waarin investeerders hun kapitaal verplaatsen om te profiteren van prijsstijgingen of om kapitaal veilig te stellen. Dit zorgt voor een tegengestelde beweging tussen BTC en altcoins, wat de correlatie verstoort. Vaak zien we dat in de eerste periode van een bullmarkt handelaren met name investeren in Bitcoin, omdat ze dit beschouwen als de veiligste keuze. Helemaal voor nieuwe investeerders is Bitcoin een logisch startpunt. In deze fase stijgt Bitcoin doorgaans sneller dan altcoins, waardoor de correlatie kan afnemen.

Na verloop van tijd daalt vaak de marktdominantie van Bitcoin en durven investeerders meer risico te nemen met hun kapitaal. Ze gaan dan investeren in altcoins in de hoop op meer rendement (altseason). Tijdens deze periode neemt de correlatie af, omdat verschillende altcoins stijgen terwijl Bitcoin nauwelijks beweegt.

Ook tijdens bearmarkten of bij negatief nieuws in de markt kan de correlatie verzwakken. Beleggers vluchten dan terug naar Bitcoin (als veilige haven) of naar stablecoins, waardoor altcoins fors in waarde kunnen dalen terwijl Bitcoin minder daalt of redelijk stabiel blijft.

Tijdelijke hypes
Ook tijdelijke hypes kunnen de correlatie tussen Bitcoin en altcoins verzwakken. Denk aan memecoins, AI of DeFi hypes. Tijdens deze periodes kunnen cryptocurrencies binnen een specifieke sector fors stijgen of dalen zonder dat Bitcoin daarin meegaat.

Regionale regelgeving of delistings
Een belangrijke reden waarom een cryptocurrency kan stijgen of dalen in waarde is regelgeving rondom een specifieke crypto (denk aan het verbod op privacy tokens) of een delisting op een groot platform. Dit kan de prijs van een specifieke crypto beïnvloeden zonder dat dit effect heeft op Bitcoin of andere altcoins.

Conclusie

De prijscorrelatie tussen Bitcoin en altcoins is een fundamenteel kenmerk van de cryptomarkt. In veel gevallen bewegen altcoins in dezelfde richting als Bitcoin, wat grotendeels te verklaren is door marktdominantie, gedeeld sentiment en het gedrag van investeerders. De Pearson correlatiecoëfficiënt biedt een betrouwbaar statistisch hulpmiddel om deze samenhang inzichtelijk te maken. Toch is de correlatie niet absoluut. Specifiek nieuws, marktdynamiek of externe factoren zoals regelgeving kunnen ervoor zorgen dat altcoins zich tijdelijk onafhankelijker van Bitcoin gedragen. Begrip van deze dynamiek is essentieel voor iedereen die actief belegt of handelt in crypto’s.