De Bitcoin ETF – Wat is het?

29 aug 2025 | 6 min leestijd

Wat is een Bitcoin ETF?

Een Bitcoin ETF (Exchange-Traded Fund) is een beleggingsfonds dat de prijsbewegingen van Bitcoin (BTC) volgt. Het is speciaal ontworpen voor institutionele beleggers die op de beurs handelen. Een Bitcoin ETF stelt beleggers in staat om te investeren in Bitcoin zonder dat ze daadwerkelijk de cryptocurrency hoeven aan te schaffen. “In feite koop je een aandeel in een fonds dat de koers van Bitcoin volgt. Het werkt als volgt: beleggers kopen een aandeel in het fonds, en dat aandeel vertegenwoordigt een bepaalde blootstelling aan de waarde van Bitcoin. De ETF geeft beleggers het vertrouwen van de bestaande structuur van traditionele beleggingsinstrumenten, maar maakt het mogelijk om in innovatieve technische ontwikkelingen zoals Bitcoin te investeren.

Kijkend naar de impact van de Bitcoin ETF, dan is de introductie van de eerste Spot ETF in 2024 een grote stap geweest in de adoptie van Bitcoin. Het heeft namelijk de drempel verlaagd voor investeerders die geen directe ervaring hebben met crypto en de risico's van het handelen in crypto willen vermijden. Daarnaast moeten institutionele aanbieders die de ETF aanbieden, zoals BlackRock en Fidelity, Bitcoin inkopen om de ETF aan te bieden. De aanbieders moeten namelijk hetzelfde aantal Bitcoin in bezit hebben. Stijgende vraag naar de Bitcoin ETF leidt dus indirect tot extra vraag op de markt.

Korte samenvatting

Een Bitcoin ETF (Exchange-Traded Fund) volgt de prijs van Bitcoin en maakt het mogelijk te investeren zonder dat beleggers zelf Bitcoin hoeven te kopen of op te slaan.
Er bestaan twee hoofdtypen Bitcoin ETF’s: Spot ETF’s en Futures ETF’s.
Spot ETF’s kopen en bewaren echte Bitcoin, terwijl Futures ETF’s handelen in termijncontracten die de toekomstige prijs volgen.
De introductie van Spot Bitcoin ETF’s in 2024 heeft de drempel verlaagd voor institutionele en particuliere beleggers.
Een Bitcoin ETF brengt voordelen zoals toegankelijkheid, institutionele instroom, opslag bij professionele custodians en hoge liquiditeit.

De twee soorten Bitcoin ETFs

Er bestaan twee hoofdtypen Bitcoin ETF’s, die elk een andere benadering hanteren om de waarde van Bitcoin te volgen:

Bitcoin Spot ETF

Dit type ETF koopt en bewaart daadwerkelijk Bitcoin in een gereguleerde en beveiligde omgeving, vaak bij gespecialiseerde custodians (bewaarders). De waarde van de ETF-aandelen beweegt vrijwel synchroon met de marktprijs van Bitcoin.

Voorbeelden: iShares Bitcoin Trust (IBIT) van BlackRock, Fidelity Wise Origin Bitcoin Fund (FBTC).

Bitcoin Futures ETF

In plaats van echte Bitcoin bezit het fonds termijncontracten (futures) die de toekomstige prijs van Bitcoin weerspiegelen. Omdat futures vaak duurder zijn dan de spotprijs (contango) of juist goedkoper (backwardation), kan dit leiden tot afwijkingen van de werkelijke Bitcoinmarkt.

Voorbeeld: ProShares Bitcoin Strategy ETF (BITO), gelanceerd in oktober 2021 en de eerste goedgekeurde Bitcoin ETF in de VS.

Hoe werkt de Bitcoin ETF?

Een Bitcoin ETF werkt met de vertrouwde structuur van traditionele beleggingsfonden, maar combineert deze met die van de cryptomarkt. Er zit echter een verschil in de gebruikservaring van de belegger en de technische werking van een Bitcoin ETF.

Gebruikerservaring van een Bitcoin ETF

Een Bitcoin (Spot) ETF koop je via een fondsbeheerder. Zij kopen daadwerkelijk Bitcoin en bewaren deze in een beveiligde omgeving, vaak bij een gespecialiseerde bewaarder (custodian). Deze Bitcoins worden vervolgens verdeeld over verhandelbare aandelen die vervolgens op de effectenbeurs worden aangeboden.

De belegger kan deze aandelen kopen die de waarde van Bitcoin volgen. Je koopt als belegger dus geen echte Bitcoin. Daarmee ben je indirect blootgesteld aan de koersbeweging van Bitcoin. Je hoeft dus nergens Bitcoins te bewaren, evenals het veilig opslaan van de private keys.

Hoewel je als belegger ook via een aanbieder zoals Finst Bitcoin kunt kopen en bewaren, kiezen veel investeerders ervoor om via een handelsplatform te kopen en vervolgens hun Bitcoin te versturen naar een eigen externe wallet. Dit vereist technische kennis en brengt risico's met zich mee zoals verlies van toegang en beveiligingsproblemen. Een Bitcoin ETF neemt dit uit handen. De fondsbeheerder is namelijk verantwoordelijk voor het kopen en bewaren van de Bitcoin. Het enige wat jij als belegger ziet, is de balans van je aandelen.

Technische werking van een Bitcoin ETF

De werking van een Bitcoin ETF is complex. Als gebruiker koop je eenvoudig de ETF, maar achter de schermen komt er wél veel bij kijken. Er zijn gespecialiseerde partijen, de zogenaamde Authorized Participants (AP’s), die een sleutelrol spelen.

Creatie van ETF-aandelen: een AP levert Bitcoin (bij een spot ETF) of futurescontracten (bij een futures ETF) aan bij het fonds. In ruil daarvoor geeft de fondsbeheerder nieuwe Bitcoin ETF-aandelen uit.
Inwisseling van ETF-aandelen: als de prijs van de Bitcoin ETF te veel afwijkt van de onderliggende Bitcoin koers, kan de AP aandelen teruggeven en de onderliggende Bitcoin opvragen. Dit arbitrageproces zorgt ervoor dat de ETF-prijs zoveel mogelijk gelijk blijft aan de werkelijke marktwaarde.

Bij een spot ETF is die koppeling vrij strak, omdat het fonds echte Bitcoin bezit. Bij een futures ETF gebeurt dit via termijncontracten, wat vaker tot afwijkingen kan leiden door roll-kosten en verschillen tussen futuresprijzen en de spotprijs.

Impact van de Bitcoin ETF op de prijs

De introductie van de Bitcoin ETF heeft een stempel achtergelaten op Bitcoin en de cryptomarkt. Het heeft duidelijk invloed gehad op de prijs en zal in de toekomst een belangrijke rol blijven spelen, want stijgende of dalende vraag naar de ETF heeft direct invloed op de koers van Bitcoin.

De lancering van Bitcoin ETF’s heeft de volgende gevolgen gehad:

Stijgende vraag: Spot ETF’s hebben de deur geopend voor grote beleggers en institutionele partijen, zoals bedrijven die eerder geen directe Bitcoin mochten of wilden kopen. Dit leidt tot structureel hogere vraag.
Prijsstijging 2024: Nadat de Amerikaanse SEC in 2024 de eerste Bitcoin Spot ETF had goedgekeurd, steeg de koers van Bitcoin met ongeveer 70% in een aantal maanden tijd.
Meer liquiditeit: ETF’s zorgen voor grotere handelsvolumes, waardoor prijsvorming efficiënter verloopt en de markt volwassener wordt.
Schaarste: Doordat institutionele beleggers die de Bitcoin Spot ETF aanbieden (waaronder BlackRock, Fidelity, Grayscale en VanEck) daadwerkelijk Bitcoin moeten aanschaffen, ontstaat er meer schaarste op de cryptomarkt. Er blijft namelijk minder Bitcoin over voor particuliere beleggers die echte Bitcoin (BTC) willen kopen.
Sterkere correlatie: De introductie van de Bitcoin ETF kan ertoe leiden dat er meer correlatie ontstaat met traditionele indices zoals de S&P 500 en Nasdaq 100. Dit kan de rol van Bitcoin als “alternatief” of “hedge” verminderen.

Of de adoptie van Bitcoin nog verder toeneemt, hangt met name af van externe factoren zoals regelgeving en economische ontwikkelingen. Deze kunnen zowel positief als negatief uitpakken voor Bitcoin en de Bitcoin ETF’s.

Voordelen van de Bitcoin ETF

De introductie van de Bitcoin Spot ETF en Bitcoin Futures ETF zorgt voor de volgende voordelen:

Toegankelijkheid: Ze hebben beleggen in crypto toegankelijker gemaakt voor met name institutionele beleggers, maar ook voor particuliere beleggers die geen echte Bitcoin willen aanschaffen of bijvoorbeeld via hun pensioenrekening willen investeren zonder technische kennis over crypto.
Opslag: De opslag van Bitcoin wordt gedaan bij professionele custodians. Je hoeft jezelf niet druk te maken of je BTC veilig is opgeslagen.
Liquiditeit: Bitcoin (of in ieder geval een vorm hiervan) is dankzij de ETF’s op grote traditionele beurzen verhandelbaar. Dat verhoogt de handelsvolumes en dus de liquiditeit, wat de markt volwassener maakt.
Diversificatie: Bitcoin kan dankzij de ETF eenvoudig worden toegevoegd aan een bestaande portefeuille met aandelen en obligaties door institutionele en particuliere beleggers.
Spot-ETF’s: De Bitcoin Spot ETF volgt de koers van Bitcoin zeer nauw, waardoor het altijd goed meebeweegt met de daadwerkelijke prijs van Bitcoin.
Institutionele instroom: Maakt deelname mogelijk voor partijen zoals pensioenfondsen en vermogensbeheerders, die vaak niet direct in crypto mogen beleggen.

Nadelen van de Bitcoin ETF

Naast voordelen kent de introductie van de Bitcoin ETF ook nadelen. Dit zijn de belangrijkste nadelen voor beleggers die willen investeren in Bitcoin ETF’s:

Kosten: Aanbieders van de ETF vragen vaak jaarlijkse beheervergoedingen (vaak tussen de 0,2% – 1%) en bij futures ETF’s extra roll-kosten. Daar komen transactiekosten bij wanneer je ETF-aandelen koopt of verkoopt. Wanneer je echte BTC koopt of verkoopt via een aanbieder van cryptoactiva zoals Finst, betaal je vaste transactiekosten over je transactie. Bij Finst zijn er vaste transactiekosten van 0,15%, zonder aansluit-, beheer- of andere verborgen kosten.
Trackingfouten: Futures ETF’s volgen de spotprijs van Bitcoin vaak minder goed. Ook Spot ETF’s kunnen tijdelijk afwijken.
Handelstijden: ETF’s zijn alleen tijdens beursuren te verhandelen, terwijl Bitcoin 24/7 draait en verhandelbaar is.
Geen direct eigendom: Beleggers die Bitcoin ETF’s bezitten, bezitten geen echte crypto. Dit betekent ook dat ze de Bitcoins die zij bezitten níet zelf kunnen verplaatsen of bewaren.
Regelgevingsrisico: Een ETF is een beleggingsinstrument dat goedgekeurd is door toezichthouders. Dit betekent ook dat het kan worden teruggedraaid of dat de voorwaarden kunnen worden aangescherpt. Wanneer je eigen Bitcoin in bezit hebt, heb je hier meer controle over en zijn je BTC in principe onaantastbaar.
Verlies van onafhankelijkheid: Toenemende correlatie met aandelenmarkten maakt Bitcoin minder uniek als hedge of “digitale goud”-functie.

Conclusie

De introductie van Bitcoin ETF’s markeert een belangrijke stap in de volwassenwording van de cryptomarkt. Met name de Spot Bitcoin ETF’s hebben de drempel voor beleggers verlaagd en gezorgd voor meer liquiditeit, transparantie en institutionele instroom. Tegelijkertijd blijven er aandachtspunten, zoals kosten, regelgevingsrisico’s en het feit dat beleggers geen directe controle hebben over hun Bitcoin.

De komst van de Bitcoin ETF heeft bovendien de deur geopend voor andere crypto-ETF’s, waaronder de eerste Ethereum ETF. Daarmee is de kans reëel dat in de toekomst ook andere grote cryptoprojecten via een ETF verhandelbaar worden. Dit zou de cryptomarkt verder kunnen integreren in het traditionele financiële systeem en de adoptie versnellen.

Voor wie eenvoudig en binnen het bestaande financiële systeem wil blootgesteld worden aan Bitcoin, biedt de ETF een veilige en toegankelijke oplossing. Voor wie volledige autonomie en eigenaarschap wil behouden, blijft het bezit van echte Bitcoin de meest zuivere vorm van investeren.