Soft Forks uitgelegd
Wat is een soft fork?
Een soft fork is een upgrade van de blockchain die achterwaarts compatibel is. Klinkt technisch, maar dit betekent gewoon dat oudere nodes (computers die met de blockchain meedraaien maar niet geüpdatet zijn) de nieuwe blokken nog steeds als geldig zien. De nieuwe regels zijn strenger, maar niet zo streng dat oude systemen ermee in de war raken.
Korte samenvatting
- Een soft fork is een update van een blockchain die achterwaarts compatibel is, oude nodes blijven functioneren.
- Er ontstaat geen nieuwe munt of chain, zolang de meerderheid van de miners de nieuwe regels volgt.
- Het is een veilige manier om functies toe te voegen of het netwerk efficiënter te maken.
- Een bekend voorbeeld is de SegWit-update van Bitcoin, die blokken vergrootte en transacties sneller en goedkoper maakte.
Een soft fork voorbeeld:
Stel je voor: je speelt een kaartspel met een groep vrienden. Iedereen kent de spelregels en volgt die. Op een dag stellen sommige vrienden voor om het spel een beetje aan te passen. Een van je vrienden stelt voor om geen kaarten hoger dan 10 meer te spelen, maar de rest van het spel blijft precies hetzelfde.
Jullie besluiten met een aantal (niet iedereen) om deze regels te gaan volgen. Maar dat is niet erg, want de spelers die wél de nieuwe regel volgen, kunnen nog steeds met de rest meespelen. Ze leggen gewoon geen kaarten hoger dan 10, terwijl anderen dat soms nog wel doen.
Zolang de meerderheid zich aan de nieuwe regel houdt, verandert het spel geleidelijk. De oude spelers merken er weinig van, maar de spelregels zijn wel aangepast, zonder het hele spel stuk te maken.
Dat is een soft fork: je verandert de regels terwijl niet oude deelnemers de gebruikelijke regels nog kunnen gebruiken. Er is dus geen chaos, geen splitsing van het netwerk, en het netwerk kan gewoon blijven draaien als normaal. Een mooi voorbeeld hiervan is de Bitcoin SegWit update (meer over
Waarom zou je een soft fork doen?
Een soft fork is een handige manier om iets te verbeteren of aan te passen zonder de hele blockchain te splitsen zoals bij een hard fork. Enkele redenen voor een soft fork:
- Nieuwe functies toevoegen
- De blockchain veiliger maken
- Slimmere of snellere transacties mogelijk maken
- De huidige blockchain kan verbeterd worden
Belangrijk:
Niet iedereen hoeft mee te doen. Als een meerderheid van de miners (die blokken maken en valideren) overstapt naar de nieuwe regels, blijft het netwerk gewoon draaien, en kunnen de oude nodes blijven bestaan.
Hoe werkt dat in de praktijk?
Nieuwe transactietypen kunnen vaak via een soft fork worden toegevoegd. Een goed voorbeeld is Pay-to-Script-Hash (P2SH), dat bij Bitcoin werd ingevoerd. Voor oudere software leek dit gewoon een standaard 'betaal aan iedereen' transactie. Maar voor wie de nieuwe regels kende, zat er veel meer logica achter. Slim, toch?
Zolang de meeste miners de nieuwe regels volgen, worden blokken zonder die regels minder vaak gemaakt. En dus raakt het netwerk vanzelf gewend aan de soft fork.
De bekendste soft fork: SegWit
De SegWit-update bij Bitcoin (voluit Segregated Witness) is misschien wel de bekendste soft fork ooit. Bitcoin had al jaren last van een schalingsprobleem: er pasten te weinig transacties in een blok (max 1MB). SegWit zorgde ervoor dat handtekeningen (die veel ruimte innemen) buiten de blokstructuur werden opgeslagen, waardoor blokken effectief 4MB konden verwerken.
Meer ruimte = meer transacties = lagere kosten = snellere bevestiging. Het netwerk werd in essentie dus sneller. Ookal klinkt dit voor velen als positief, sommige waren er minder blij mee. Vooral miners uit China vertrouwden het niet helemaal en weigerden de update. Hierdoor ontstond er een soort ‘tweestrijd’: sommige miners gebruikten SegWit, anderen niet.
SegWit Adoption Ratio
Begin 2021 zat zo’n 50-60% van de miners op SegWit. Niet genoeg om volledig door te pakken. Maar toen China in 2021 het minen verbood, verdween een groot deel van de "oude garde". Het adoptiecijfer schoot omhoog naar bijna 80%. De soft fork was dus langzaam maar zeker geslaagd. De soft fork was dus met succes geïmplementeerd.
En wat als het misgaat?
Een soft fork is minder risicovol dan een hard fork, maar het kan nog steeds misgaan. Bijvoorbeeld als er niet genoeg miners meedoen. Of als gebruikers software updaten en later blijkt dat de meeste miners toch bij de oude versie blijven. Dan ontstaat er verwarring of zelfs tijdelijk een netwerk-splitsing. Ook geldt: als een soft fork eenmaal is doorgevoerd, kun je die niet zomaar terugdraaien. Daarvoor is een hard fork nodig.
Verschil tussen hard fork en soft fork
| Soft Fork | Hard Fork |
|---|---|
| Achterwaarts compatibel | Niet compatibel met oudere software |
| Geen splitsing van de blockchain | Splitsing in twee blockchains |
| Meestal geen nieuwe munt | Vaak een nieuwe munt |
| Minder risicovol | Groter risico op chaos |
| Minder miners nodig | Iedereen moet overstappen |
Conclusie
Een soft fork is een slimme manier om blockchains te verbeteren, en nieuwe functionaliteiten toe te voegen zonder alles overhoop te gooien. Het is een upgrade die oude software nog steeds begrijpt, zolang er maar een grote groep miners zijn die meedoen. Zo kunnen functies worden toegevoegd, bugs opgelost en transacties efficiënter worden.
Het mooiste voorbeeld is de SegWit-update bij Bitcoin, die langzaam maar zeker breed werd geaccepteerd. Geen nieuwe munt, geen grote ruzie, gewoon een stap vooruit.
Soft forks zijn misschien niet zo spectaculair als hard forks, maar ze houden het netwerk wél stabiel en veilig. En dat is minstens zo belangrijk. Wordt er een compleet nieuwe blockchain aangemaakt? Dan noemen we dit een hard fork.
