Bitcoin Paper Wallet: Wat is het en hoe gebruik je het?

Wat is een Bitcoin paper wallet?
Een Bitcoin paper wallet (ook wel een papieren wallet genoemd) is een fysieke Bitcoin Wallet in de vorm van een stuk papier waarop alle waardevolle informatie van je Bitcoin wallet staat. Het geeft je toegang tot je Bitcoins en je kunt er Bitcoin (BTC) mee versturen of ontvangen.
Op de Bitcoin paper wallet staat een fysieke afdruk van een cryptografische sleutelset bestaande uit je public key en private key. Je public key is je wallet-adres (kun je vergelijken met je bankrekeningnummer) en je private key is een cryptografische combinatie die toegang geeft tot je tegoeden (te vergelijken met een wachtwoord). Beide zijn dus cruciaal. Op een Bitcoin paper wallet worden deze keys als QR-codes weergegeven, zodat ze gemakkelijk te scannen zijn met een wallet-applicatie.
Een Bitcoin paper wallet is een vorm van cold storage. Dit betekent dat je crypto (in dit geval Bitcoin) offline bewaart. Samen met een hardware wallet is een paper wallet de enige vorm van cold storage. In feite worden je keys volledig offline gehaald van digitale netwerken, waardoor ze niet gehackt kunnen worden en niet vatbaar zijn voor malware. Zo kan niemand toegang krijgen tot je BTC. Dit is anders bij software wallets en mobiele wallets waar de keys online worden bewaard en dus ook vatbaar kunnen zijn voor hackers of malware.
Een Bitcoin paper wallet is dus volledig offline en kan daarom gezien worden als een soort van obligatiecertificaat of bankcheque waarop tegoed staat.
Korte samenvatting
- Een Bitcoin paper wallet is een fysieke vorm van cold storage waarbij je je public en private keys op papier bewaart.
- Een paper wallet is volledig offline en beschermt daardoor tegen digitale aanvallen, maar is kwetsbaar voor fysieke schade zoals brand, water of diefstal.
- Ten opzichte van een hardware wallet is een paper wallet goedkoper en conceptueel eenvoudiger, maar minder gebruiksvriendelijk in gebruik.
- Het verlies of beschadigen van een paper wallet betekent definitief verlies van de opgeslagen Bitcoin, omdat er geen hersteloptie bestaat.
Hoe werkt een Bitcoin paper wallet?
Bitcoin paper wallets werken met twee cryptografische sleutels, namelijk de private key en de public key. Beide zijn cruciaal voor het gebruik van een paper wallet. Zo maak je onderscheid tussen de twee componenten:
-
Public key: Een public key is een alfanumerieke reeks die iedereen kan zien. Het is te vergelijken met een bankrekeningnummer. Iedereen kan hier Bitcoin naartoe sturen, zonder dat ze toegang kunnen krijgen tot de wallet. Hiervoor hebben ze namelijk de private key nodig.
-
Private key: De private key is een code die geheim moet blijven en die je dus erg goed moet bewaren. Het geeft namelijk toegang tot je tegoeden. Je kunt het daarom vergelijken met een wachtwoord. De private key wordt daarnaast gebruikt om transacties te ondertekenen. Je gebruikt dus je private key om Bitcoins te versturen naar andere walletadressen, of om in te ruilen tegen bijvoorbeeld fiatvaluta of andere cryptocurrencies.
Weet iemand anders de private key, dan heeft deze persoon dus volledige controle over je opgeslagen Bitcoin.
Nadat je een Bitcoin paper wallet hebt aangemaakt, kun je je Bitcoin naar het bijbehorende adres (laten) sturen. Wanneer je iets wilt doen, bijvoorbeeld je Bitcoin verkopen, dan moet je de paper wallet koppelen aan een software- of hardware wallet. Dit doe je door je private key te importeren. Op dat moment verandert de paper wallet in feite in een “single-use”-opslagmethode: zodra de sleutel online is geweest, is de veiligheid van de offline opslag niet langer gegarandeerd. De wallet synchroniseert namelijk het walletadres met alle bijbehorende transacties met de blockchain. Vanaf dat moment bestaan de gegevens uit de paper wallet in de database van de software. Vandaar dat je paper wallet niet meer volledig offline is. Zelfs al verwijder je die sleutel later handmatig, kun je nooit 100% garanderen dat er geen kopie is achtergebleven (bijvoorbeeld in tijdelijke bestanden, RAM-dumps, swapfiles, back-ups).
Hoe maak je een Bitcoin paper wallet?
Een Bitcoin paper wallet moet je aanmaken via een Bitcoin paper wallet generator. Dit kun je online en offline doen. Via zo’n generator genereer je jouw sleutels die je vervolgens afdrukt op een stuk papier.
Online generatie
Er zijn online verschillende websites waar je een Bitcoin paper wallet met private en public key kunt aanmaken. Dit gaat gepaard met handige QR-codes die je eenvoudig kunt scannen wanneer je jouw walletadres wilt delen met anderen of je private key wilt koppelen aan een software- of hardware wallet.
Deze methode is laagdrempelig, maar heeft ook risico’s:
- De website kan malafide zijn en kopieën bewaren.
- Malware op de computer kan de gegenereerde sleutels onderscheppen.
- Printers kunnen tijdelijke bestanden opslaan, die later uit te lezen zijn.
Offline generatie
Daarnaast kun je ervoor kiezen om je paper wallet offline te genereren. Dit wordt gezien als de veiligste optie, omdat je computer niet gekoppeld hoeft te zijn aan het internet tijdens het genereren van je paper wallet. In plaats daarvan download je van tevoren een betrouwbare generator die je vervolgens op een USB-stick zet. Zo werkt het:
- Koop een nieuwe USB-stick: Zorg dat je een USB-stick hebt (zogeheten live-USB met bijvoorbeeld Linux). Deze moet je kunnen koppelen aan een computer, het liefst een computer die nog nooit is gekoppeld aan het internet.
- Download een generator: Je dient nu een betrouwbaar open-source walletgeneratorprogramma te downloaden. Dit doe je via een computer met internetverbinding. Vervolgens zet je het programma op de USB-stick.
- Verbinding verbreken: Mocht je toch de computer willen gebruiken waarop je al eerder op het internet hebt gezeten, verbreek dan de internetverbinding.
- Start de generator offline: Koppel de USB-stick aan je computer en open het programma op de offline computer. Laat het programma willekeurige sleutels aanmaken, samen met de bijbehorende QR-codes. Dit zijn de public en private keys van je nieuwe wallet.
- Print of schrijf het op: Print of schrijf vervolgens de keys op en zet er goed bij welke de public key is en welke de private key. Print je het uit? Zorg dan voor het gebruiksgemak dat je ook de QR-codes uitprint.
- Geen digitale kopieën bewaren: Sla de private key niet op als bestand of screenshot op. Dit zorgt ervoor dat er geen enkele kopie bestaat en dus ook minder risico’s zijn op het ongewild delen van je private key.
Hoe bewaar je veilig een Bitcoin paper wallet?
Een Bitcoin paper wallet is een cold wallet en is daarom erg veilig. Het beschermt je namelijk tegen digitale aanvallen. Er zijn echter ook risico’s verbonden aan fysieke opslag. Aangezien je wallet op papier staat, is er altijd risico op materiële schade. Papier kan namelijk makkelijk scheuren, en de tekst kan onleesbaar worden door verkleuring. Daarnaast kan papier makkelijk verbranden of nat worden. Ook kan papier makkelijk gestolen worden als je het niet goed opbergt.
Om risico’s tot verlies te voorkomen, zijn er een aantal maatregelen die je kunt ondernemen:
- Opslag in een kluis: Bewaar je paper wallet in een brand- en watervaste kluis. Hierdoor is je paper wallet beschermd tegen brand en waterschade, weet je jouw keys altijd te vinden en is het veilig tegen diefstal.
- Gebruik van duurzame materialen: Daarnaast kun je ervoor kiezen om je keys offline op een andere manier te bewaren. Zo kun je ervoor kiezen om je cryptografische sleutels op ander materiaal te schrijven, zoals op metaal. Dit kun je bijvoorbeeld doen door het te graveren.
- Meervoudige back-ups: Kopieën maken van je keys lijkt in eerste instantie niet zo slim, omdat meer kopieën ook meer kans op diefstal betekent. Toch kan het ook helpen. Maak een kopie en bewaar die op verschillende veilige plekken. Bijvoorbeeld naast je eigen kluis in een kluis bij een kennis of familie (wees dan wel zeker dat je deze persoon kunt vertrouwen). Dit vermindert het risico van verlies door een enkel incident.
Bitcoin paper wallet versus hardware wallet
Een paper wallet en hardware wallet zijn beide manieren van cold storage. Voor lange tijd was een paper wallet een populaire manier van het offline opslaan van Bitcoin, maar sinds de opkomst van hardware wallets, zoals Ledger en Trezor, is dit veranderd.
Wat zijn de verschillen?
Beide werken met public en private keys. Het verschil zit hem in de beveiliging, het gebruik en de kosten:
- Beveiliging: Hardware wallets gebruiken een beveiligde chip en vereisen interactie via een soort USB-stick, waardoor malware geen toegang krijgt tot de private key. Je kunt deze USB-stick koppelen aan een device om dingen te kunnen doen met je crypto. Paper wallets zijn daarentegen volledig offline. Dit betekent dat de private en public key op een stuk papier zijn geschreven en dat je pas iets kunt doen met je Bitcoin zodra je jouw private key hebt gekoppeld aan een software- of hardware wallet.
- Gebruiksgemak: Hardware wallets zijn eenvoudig te koppelen aan een computer. Ze hebben een unieke maar relatief gebruiksvriendelijke interface om transacties te verzenden. Paper wallets moeten eerst worden geïmporteerd in software.
- Kosten: De aanschaf van een hardware wallet ligt tussen de €50 en €200, afhankelijk van het type en de versie hardware wallet. Een paper wallet kost vrijwel niets; je hoeft alleen te zorgen dat je een printer met inkt hebt staan.
Voordelen van een Bitcoin paper wallet
Het gebruik van een paper wallet biedt gebruikers verschillende voordelen:
- Kostenefficiënt: Het is goedkoop om een paper wallet aan te schaffen. Je kunt zelf online of offline de belangrijke keys aanmaken en hebt alleen papier en eventueel inkt nodig om je keys op te bewaren.
- Offline beveiliging: Je Bitcoins worden volledig offline bewaard, wat ze immuun maakt voor hacks zolang de private key offline blijft.
- Eenvoudig conceptueel model: Het is een eenvoudig concept. Je bewaart je sleutels letterlijk op papier. Dit is zelfs voor niet-technische gebruikers begrijpelijk.
Nadelen van een Bitcoin paper wallet
Naast voordelen zijn er ook nadelen in het gebruik van een paper wallet:
- Kwetsbaarheid voor fysieke schade: Wanneer je jouw paper wallet niet goed opbergt, kan het makkelijk beschadigd raken door bijvoorbeeld brand of waterschade.
- Opslag vereist veel aandacht: Je moet goed nadenken waar en hoe je jouw paper wallet veilig gaat bewaren. Denk aan de plek en hoeveel kopieën je wilt bewaren.
- Niet geschikt voor dagelijks gebruik: Iedere transactie vereist import van de private key, waardoor de wallet zijn cold-storagekarakter verliest.
- Geen hersteloptie: Verlies van het papier betekent definitief verlies van de Bitcoins.
Conclusie
Een Bitcoin paper wallet is een eenvoudige en goedkope manier om Bitcoin volledig offline op te slaan. Het biedt sterke bescherming tegen digitale aanvallen en kan daardoor gezien worden als een veilige vorm van cold storage. Toch brengt het gebruik ook aanzienlijke risico’s met zich mee, vooral door de kwetsbaarheid van papier en het ontbreken van herstelmogelijkheden bij verlies of beschadiging. Zorg daarom dat je jouw paper wallet altijd bewaart op een veilige plek.