Wat is een Order Book en hoe werkt het?
Wat is een order book?
Een order book (of orderboek) is een digitaal overzicht van de openstaande koop- en verkooporders van een specifieke asset, zoals een cryptocurrency, stock, ETF of andere assets. Een order book kan worden gebruikt als hulpmiddel voor traders op handelsplatformen, zoals crypto platformen en aandelenbeurzen.
In het order book wordt vraag en aanbod samengebracht door de tussenpersoon, namelijk de exchange of broker, zoals Finst. In feite kun je dankzij het order book inzien of er aanbod en vraag is voor een specifieke asset en voor welke prijzen handelaren bereid zijn assets, zoals Bitcoin en Ethereum, te kopen of te verkopen.
Korte samenvatting
- Een order book is een digitaal overzicht van alle openstaande koop- en verkooporders voor een specifieke asset, zoals een cryptocurrency of aandeel.
- Een order book brengt vraag en aanbod samen via een exchange of broker en laat zien tegen welke prijzen traders bereid zijn te kopen of verkopen.
- In een order book worden bid orders (koop) en ask orders (verkoop) overzichtelijk weergegeven, inclusief prijsniveaus en hoeveelheden.
- De marktdiepte geeft inzicht in waar sterke koop- of verkoopdruk ligt en kan helpen om koersbewegingen in te schatten.
- Een order book helpt traders om beter inzicht te krijgen in vraag, aanbod, liquiditeit en potentiële koersbewegingen.
Hoe werkt een order book?
Een order book is een overzicht van de openstaande orders voor een specifieke asset, zoals Bitcoin, waarin Bid Orders (kooporders) en Ask Orders (verkooporders) worden verzameld. Aan de Bid Orders-kant (vaak aangegeven in het groen) is per prijsniveau aangegeven wat kopers bereid zijn te betalen en hoeveel kooporders er voor ieder prijsniveau zijn. Daarnaast maakt het overzicht zichtbaar wat het totaal aantal gevraagde hoeveelheden (quantity) van de asset is. Daartegenover staan de Ask Orders (vaak in het rood aangegeven). Aan de ask-zijde kun je zien hoeveel van een specifieke asset per prijsniveau wordt aangeboden door verkopers.
Kortom, een order book identificeert de marktdiepte. Handelaren krijgen namelijk inzicht in rond welke prijsniveaus veel volume verwacht kan worden. Dit kan handelaren helpen met het nemen van weloverwogen handelsbeslissingen.
Korte samenvatting van de belangrijkste termen:
- Kooporders (Bid Orders) – De hoogste prijzen waarvoor kopers bereid zijn een asset te kopen.
- Verkooporders (Ask Orders) – De laagste prijzen waarvoor verkopers bereid zijn hun asset te verkopen.
- Marktdiepte – Aan de hand van de hoeveelheid (quantity) per prijsniveau kunnen handelaren inschatten waar sterke koop- of verkoopdruk aanwezig is, wat kan wijzen op potentiële koersbewegingen.
Hoe marktdiepte inzicht geeft in de liquiditeit van een cryptocurrency
De marktdiepte van een order book geeft een indicatie van de liquiditeit van een cryptocurrency op het handelsplatform. Zijn er namelijk veel openstaande koop- en verkooporders in het order book te vinden, dan wijst dit op een hoge liquiditeit en is het voor handelaren relatief eenvoudig om een specifieke crypto te kopen of verkopen. Is dit niet het geval, dan kan het gebeuren dat je in fases jouw crypto moet kopen of verkopen, of zelfs bijna niet kunt handelen. In dat geval spreken we van een illiquide markt. Dit kan leiden tot hogere slippage, wat betekent dat de daadwerkelijke koop- of verkoopprijs afwijkt van het gewenste prijsniveau. Slippage treedt vooral op wanneer de markt snel beweegt of er niet genoeg kopers of verkopers beschikbaar zijn.
De marktdiepte wordt gevisualiseerd in de zogenoemde 'depth'-chart, waar we onder het kopje Volume Order Book dieper op ingaan.
Order book types
Er bestaan verschillende soorten order books die allemaal een net andere functie hebben. Bekende typen order books zijn volume order book, prijs order book en geaggregeerd order book. Onderstaand worden alle drie de order books uitgelegd:
Prijs Order book
Het Prijs Order Book is de bekendste vorm van order book bij exchanges. De prijs order book toont het exacte prijsniveaus waarvoor een specifieke asset wordt aangeboden (rode sell orders) en wat mensen bereid zijn te betalen (groene buy orders). Dit wordt op het platform voor een specifiek handelspaar, zoals ETH/USDC, aangegeven als bid (kooporders) en ask (verkooporders).
Volume Order Book
Het volume order book laat de diepte van de markt zien en vormt een aanvulling op de prijs order book. Op handelsplatformen wordt dit vaak weergegeven als de 'depth'-chart. De volume order book visualiseert het cumulatieve volume aan koop- en verkooporders per prijsniveau, zodat je eenvoudig kunt zien hoeveel vraag en aanbod er is op verschillende prijsniveaus.
Soms kunnen grote koop- of verkooporders een 'wall' creëren in het order book. Een koopmuur (groene muur) is een grote hoeveelheid kooporders op een bepaald prijsniveau, terwijl een verkoopmuur (rode muur) veel verkooporders op hetzelfde niveau toont.
De depth chart wordt daarom door handelaren vaak gebruikt om te zien of er meer vraag of aanbod is, om op die manier mogelijke koersbewegingen te voorzien. Een hogere concentratie van kooporders onder een bepaalde prijs kan bijvoorbeeld duiden op support, terwijl een verkoopmuur (wall) rond een specifieke prijs kan fungeren als weerstand.
Geaggregeerd Order Book
Een geaggregeerd order book kun je met name vinden in de DeFi-sector. dApps (gedecentraliseerde apps), zoals 1Inch en Jito, bieden een geaggregeerd order book aan. Wat een geaggregeerd order book doet, is het combineren van vraag en aanbod van meerdere platforms. Dit is vooral nuttig voor handelaren die willen zien hoe populair een crypto is op verschillende platforms, maar ook waar je voor de best beschikbare prijs en tegen lage kosten een specifieke cryptocurrency kunt verhandelen.
Ook maken sommige gecentraliseerde platforms gebruik van een geaggregeerde order book-structuur. Zo ook Finst. Op Finst's order book, worden order books van verschillende exchanges samengebracht om zo traders te voorzien van uitstekende liquiditeit en competitieve prijzen.
Werken met een order book
Binnen het handelslandschap zijn er verschillende ordertypes die je functioneel kunt inzetten bij het maken van strategische trades na het inspelen op kansen die je hebt ontdekt tijdens het bestuderen van een order book:
Limit Orders
Met een limietorder kun je aangeven voor welke prijs je bereid bent een crypto te kopen of verkopen. Na het plaatsen van een limietorder wordt je order bij de meeste exchanges zichtbaar in de order book die ook andere handelaren kunnen inzien. Een limit buy order verschijnt bij de biedingen (bids). Een limit sell order verschijnt bij de aanbiedingen (asks).
Stop Loss Orders
Als cryptotrader kun je ook een stop loss order instellen. Deze wordt vaak gebruikt door traders om hun kapitaal te beschermen tegen grote dips. Valt de prijs onder een bepaald prijsniveau, dan wordt de order automatisch uitgevoerd. In tegenstelling tot een limietorder wordt de stop loss order op de meeste exchanges pas zichtbaar in de order book wanneer het prijsniveau is bereikt.
Market Orders
Door het uitvoeren van een marktorder koop je tegen de beste askprijs in de order book op dat moment. Ditzelfde geldt bij het gebruik van een marktorder voor het verkopen van crypto, maar dan tegen de beste bidprijs. Hoewel dit snel kan zijn, loopt de handelaar het risico meer te betalen (bij koop) of minder te ontvangen (bij verkoop) dan gewenst, met name bij grote hoeveelheden. Het kan namelijk zijn dat je meer wilt kopen of verkopen voor de huidige marktprijs dan er op dat moment wordt aangeboden. Dan vult het systeem automatisch je order met afwijkende prijzen.
Iceberg Orders
Een iceberg order is een grote koop- of verkooporder die door de trader wordt opgedeeld in meerdere kleine orders, om zo andere handelaren niet het idee te geven dat je zo'n grote koop- of verkooporder wilt uitvoeren. Professionele traders gebruiken dit ordertype om te voorkomen dat andere handelaren in paniek raken of misbruik maken van de grote order (bijvoorbeeld door de prijs te laten dalen).
Voorbeeld: Een trader wil 1.000 ETH verkopen. In het orderboek verschijnt 50 ETH. Zodra de 50 ETH zijn verkocht, wordt de volgende 50 ETH zichtbaar in het orderboek. Dit gaat zo door totdat de hele order is afgehandeld.
Net zoals bij een echte ijsberg zie je boven water maar een klein stukje, terwijl het grootste deel verborgen is.
Trailing Stop Orders
Een trailing stop order is een stop loss order die automatisch meebeweegt wanneer de asset blijft doorstijgen naar hogere prijsniveaus. In feite is het een slimme verkooporder die je helpt meer winst te genereren, terwijl de order je ook beschermt wanneer de prijs weer begint te dalen. Wanneer de order 'getriggerd' wordt, voert het handelsplatform automatisch je order uit.
Voorbeeld: Je zet een trailing order op €80.000 per BTC. Als de Bitcoin prijs doorstijgt naar €82.000 per BTC, wordt de stop loss automatisch verhoogd naar bijvoorbeeld €81.000. Valt de prijs onder de triggerprijs, dan wordt je order automatisch uitgevoerd.
Net als bij de stop loss order wordt de trailing stop order pas zichtbaar in de order book wanneer het prijsniveau wordt bereikt en de order wordt uitgevoerd.
Wat zijn market makers?
Het kan zijn dat je tijdens het inlezen over traden stuit op market makers. Zij bestaan vaak uit een bedrijf of een groep professionele handelaren die voor liquiditeit van specifieke handelsparen zorgen door continu nieuwe bid (koop)- en ask (verkoop)-orders te plaatsen en zo de order book te vullen. Dankzij deze market makers kunnen handelaren makkelijk handelen zonder continu te hoeven wachten op andere handelaren.
Market makers verdienen meestal geld aan de "spread". De spread is het verschil tussen de biedprijs (de hoogste prijs waarvoor iemand wil kopen) en de verkoopprijs (de laagste prijs waarvoor iemand wil verkopen).
Waarom zijn market makers belangrijk voor order books?
- Zorgen voor liquiditeit: Een van de voordelen van market makers is dat ze zorgen dat de order book gevuld blijft met nieuwe koop- en verkooporders. Dit zorgt voor liquiditeit en ervoor dat er altijd iemand beschikbaar is om jouw koop- of verkooporder te matchen.
- Verkleinen van spreads: Meer actieve market makers betekent minder verschil tussen koop- en verkoopprijzen. Dit zorgt ervoor dat er minder spread ontstaat en er daardoor goedkoper verhandeld kan worden.
- Stabielere prijzen: Door constante activiteit verminderen market makers de kans op intense schommelingen in de prijs.
- Snellere uitvoering van orders: Dankzij de aanwezigheid van market makers worden orders sneller gevuld.
Waarom je als crypto handelaar een order book kan gebruiken voor je handelsstrategie
Een order book kan ingewikkeld ogen. Toch is het met name voor day traders die proberen te profiteren van prijsbewegingen op korte termijn, een belangrijke tool. De order book kan je namelijk inzicht geven in de volatiliteit van een cryptocurrency en vraag en het aanbod van een specifieke cryptocurrency. Deze informatie kun je gebruiken om het beste moment te bepalen om in of uit een positie te stappen.
Voor swing traders (traders die proberen te profiteren van koersbewegingen binnen een paar dagen of weken) kunnen candle charts en order book-gegevens samen heel handig zijn. Candle charts (ook wel candlestick charts genoemd) zijn geavanceerde grafieken die laten zien wat de prijs van een specifiek handelspaar heeft gedaan binnen een bepaalde periode. Afhankelijk van wat je hebt ingesteld (bijvoorbeeld iedere 5 minuten of ieder uur) wordt een nieuwe 'candle' (kaars) gegenereerd. Elke candle toont de openingsprijs, hoogste prijs, laagste prijs en sluitingsprijs in die tijd. Is de candle hoger gesloten dan de periode daarvoor, dan is deze groen. Is de candle lager gesloten, dan is deze rood.
Door candle charts te combineren met bijvoorbeeld een volume order book, kan de trader via de 'walls' potentieel weerstand of support ontdekken en beter inschatten welke richting de markt opgaat.
Conclusie
Een order book is een krachtig hulpmiddel voor het begrijpen van vraag en aanbod in de cryptomarkt. Het biedt transparantie over prijsniveaus en handelsvolumes, wat cruciaal is voor het nemen van slimme handelsbeslissingen. Of je nu een day trader bent die zoekt naar het ideale instapmoment of een langetermijninvesteerder die wacht op de juiste koers, het order book helpt je de marktdynamiek te begrijpen en biedt je de tools om je handelsstrategieën effectief toe te passen.
Disclaimer: De informatie in dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden en mag niet worden beschouwd als financieel advies. Doe altijd eigen onderzoek voordat je investeringsbeslissingen neemt.
